Myn-çhengey
Ta myn-çhengey ny çhengey vynlagh çheet er çhengey ta goll er loayrt ec mynlagh pobbyl thalloo ny çheer. She mynlee hengagh yn enmys ta currit er ny pobbylyn shen. She myn-çhengaghyn y chooid smoo jeh çhengaghyn y theihill; ta mysh 196 steatyn seyrey ayn as eddyr 5,000 as 7,000 dy hengaghyn.[1]. Keayrtyn, ta staydys oikoil ec myn-çhengaghyn ennagh dyn bwooise dy nee myn-çhengaghyn ad, lheid as Yernish ayns Nerin ny çhengaghyn dooghyssagh y Volivia.
Çhengaghyn gyn enney ayns çheeraghyn ennagh reagh
Shoh heese çhengaghyn as staydys ashoonagh oc as ta loayrit ec tromlagh ayns un çheer er y chooid sloo, agh nagh vel enney oc ayns çheeraghyn elley, goaill stiagh adsyn raad dy vel boodeeys çhengagh mooar ayn:
- Albaanish – er enney myr myn-hengey ayns ram çheeraghyn, goaill stiagh 'sy Romaan, agh gyn enney myr myn-çhengey 'sy Ghreag raad dy nee Albaanee 4% y phobble.
- Bulgeyrish – myn-çhengey er enney 'sy Phobblaght Çheck (4,300 Bulgeyrisheyryn), agh gyn enney myr myn-çhengey 'sy Ghreag.
- Germaanish: er enney myr çhengey oikoil 'sy Ghermaan, 'syn Austeyr, ayns Lucsemburg, 'sy Velg, as 'syn Elveeish, as myr myn-çhengey ayns thallooyn elley 'syn Oarpey. T'eh er enney ayns Tirol Yiass, agh cha nel enney eck 'sy Rank.
- Massadoanish – Cha nel enney ec y Vassadoanish myr myn-çhengey 'sy Ghreag ny 'sy Vulgeyr.
- Polynnish – er enney myr myn-çhengey 'sy Phobblaght Çheck (51,000 Polynnisheyryn), agh gyn enney oikoil 'sy Litaan.
- Romaanish: ta staydys oikoil eck 'sy Romaan as ta staydys co-oikoil eck ayns Vojvodina, y Terb (30,000 Romaanisheyryn), agh cha nel staydys oikoil eck 'sy chooid elley jeh'n Terb raad dy vel 5,300 Romaanisheyryn cummal çheumooie jeh'n wheiggey shen.[2] Note: Ethnologue estimates 250,000 Romanian speakers in Serbia.[3] She myn-çhengey ee ayns shiar hwoaie yn Vulgeyr (mysh 10,566 Romaanisheyryn); as 'syn Ookraan (mysh 450,000 Romaanisheyryn).
- Rooshish: ta staydys oikoil eck 'sy Roosh as staydys co-oikoil 'sy Velaroosh as 'sy Chassaghstaan. Cha nel staydys oikoil eck 'syn Estaan ny 'sy Litaan.
- Serbish: ta staydys oikoil eck 'sy Terb, as staydys co-oikoil ayns Bosnia as Herzegovina as Kosovo. Ta staydys mynlagh eck ayns Montenegro, 'sy Chroit, 'sy Vassadoan Hwoaie, 'syn Ungaar, 'sy Clovack, 'sy Phobblaght Çheck, as 'sy Romaan. She red arganeagh y staydys mynlagh t'ec y Terbish ayns Montenegro er-yn-oyr dy ren 63.49% y phobble ayn fogrey magh dy nee yn Terbish çhengey ny mayrey oc. Va staydys oikoil ec y Terbish derrey shickyraghey bunraght noa ayn ayns 2007.
- Ungaarish: ta staydys oikoil eck 'syn Ungaar, as she çhengey cho-oikoil ee 'sy wheiggey Vojvodina 'sy Terb (293,000 Ungaarisheyryn). Ta enney eck myr myn-çhengey 'sy Phobblaght Çheck (14,000 Ungaarisheyryn), as 'sy Romaan (1,447,544 Ungaarisheyryn, 6.7% y phobble), ayns ny boodeeyssyn raad ta earroo ny h-Ungaarisheyryn ny smoo na 20% y phobble; 'sy Clovack (520,000 Ungaarisheyryn, mysh 10% y phobble); 'sy Clovean (6,243 Ungaarisheyryn ayns 2002[4]), as 'syn Ookraan (170,000 Ungaarisheyryn).
Çhengaghyn mooarey gyn tromlee dy loayreyderyn ayns un çheer reagh
Boodeeyssyn çhengagh nagh vel coontit myr tromlee ayns un çheer agh ta staydys oikoil oc ayns feeu as un çheer er y chooid sloo:
- Tamilish: 78 millioonyn dy loayreyderyn; staydys oikoil 'syn Injey, ayns Sri Lanka, as ayns Singapore
- Marathish: 83 millioonyn dy loayreyderyn; staydys oikoil 'syn Injey
- Berberish: 45 millioonyn dy loayreyderyn; staydys oikoil 'sy Varoc, 'syn Algear, as 'sy Leeb
- Kurdish: 22 villioon dy loayreyderyn; staydys oikoil 'syn Earack
- Africkaanish: 13 millioonyn dy loayreyderyn; staydys oikoil 'syn Affrick Yiass, er enney myr çhengey ardjyngh 'sy Nameeb
- Cataloanish: 10 millioonyn dy loayreyderyn;[5] staydys oikoil ayns Andorra, staydys oikoil ardjynagh 'sy Chataloan, ayns Boodeeys Valencia fo'n ennym Valensish, as ayns ny h-Ellanyn Balearagh, y Spaainey. Er enney myr myn-çhengey 'syn Iddaal, ayns Alghero 'sy Tardeen er lheh. Cha nel staydys oikoil eck 'sy Chataloan Hwoaie ny 'sy Rank.
- Galeeshish: 3–4 millioonyn dy loayreyderyn; staydys oikoil ardjynagh 'sy Ghaleesh, y Spaainey.
- Limburgish: 2 villioon dy loayreyderyn; myn-çhengey 'sy Çheer Injil, 'sy Velg, as 'sy Ghermaan.
- Bretnish: 622,000 dy loayreyderyn; staydys oikoil ardjynagh ayns Bretyn, y Reeriaght Unnaneysit; myn-çhengey ayns Chubut 'syn Argenteen agh gyn enney oikoil.
- Bascish: 665,800 dy loayreyderyn; staydys oikoil ardjynagh 'sy Çheer Vascagh as ayns Nafarroa 'sy Spaainey. Cha nel staydys oikoil 'sy Çheer Vascagh Hwoaie 'sy Rank.
- Freeshlannish: 400,000 dy loayreyderyn; çhengey oikoil ardjynagh 'sy Çheer Injil, 'sy Danvarg as 'sy Ghermaan.
- Yernish: 291,470 dy loayreyderyn dooghyssagh; çhengey oikoil ayns Pobblaght Nerin as staydys myn-çhengey eck 'sy Reeriaght Unnaneysit.
Jeeagh er neesht reagh
Imraaghyn reagh
- ↑ "Ethnologue statistics". Summary by world area | Ethnologue. SIL.
- ↑ http://media.popis2011.stat.rs/2011/prvi_rezultati.pdf Serbian Preliminary 2011 Census Results
- ↑ "Romanian". Ethnologue. 19 February 1999.
- ↑ "Statistični urad RS - Popis 2002". www.stat.si. Er ny hashtey veih yn lhieggan bunneydagh er 2023-01-23. Feddynit magh er 2022-05-16.
- ↑ Baaij, C. J. W. (2018-02-01). Legal Integration and Language Diversity: Rethinking Translation in EU Lawmaking (ayns English). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-068079-4.