Yn Çheer Injil
Ta'n Çheer Injil ny Çheer y Vagheragh (Ollanish: Nederland, focklit magh myr [ˈneːdərlɑnt] (
eaisht)) ny çheer 'syn Oarpey Heear, as t'ee jannoo seose y chooid vooar jeh Reeriaght ny Çheer Injil. T'ee ny reeriaght vunraghtoil gheynlagh ard-whaiylagh. Ta'n Çheer Injil çhemmit liorish Mooir Hostyn da'n twoaie as da'n sheear, liorish y Velg da'n jiass, as liorish y Ghermaan da'n shiar. She Amsterdam y preeu-valley as she ynnyd y reiltys yn Haag.
| Koninkrijk der Nederlanden Reeriaght ny Çheer Injil |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| Jarroo-raa: Je maintiendrai (Frangish) Shassee mee dy shickyr |
||||||
| Arrane ashoonagh: Het Wilhelmus |
||||||
 |
||||||
| Preeu-valley (as y balley smoo) | Amsterdam1 52°21′ Hwoaie 04°52′ Hiar
| |||||
| Çhengey oikoil | Ollanish, Freeshlannish | |||||
| Çhengaghyn ardjynagh er enney | Injil-Ghermaanish Ollanagh, Limburgish | |||||
| Reiltys | Deynlaghys ard-whaiylagh as reeriaght vunraghtoil | |||||
| - | Ree | Willem-Alexander | ||||
| - | Ard-vinishter | Mark Rutte | ||||
| Seyrsnys | veih'n Spaainey | |||||
| - | Fogrit | 26 Jerrey Souree 1581 | ||||
| - | Er enney | 30 Jerrey Geuree 1648 | ||||
| Entreilys gys yn UO | 25 Mart 1957 | |||||
| Eaghtyr | ||||||
| - | Yn clane | 41,526 km² (135-oo) 16,033 mi ker |
||||
| - | Ushtey (%) | 18.41 | ||||
| Earroo yn phobble | ||||||
| - | Ooley 2018 | 17,200,671 (66-d) | ||||
| - | Glooaght | 414.2/km² (30-oo) 1,072.8/mi ker |
||||
| LTS (CCK) | Ooley 2008 | |||||
| - | Yn clane | $677.490 billioon[1] | ||||
| - | Yn dooinney | $40,558[1] (10-oo) | ||||
| LTS (ennymagh) | Ooley 2008 | |||||
| - | Yn clane | $876.970 billioon[1] (15-oo) | ||||
| - | Yn dooinney | $52,499[1] | ||||
| ALD (2007) | ▲ 0.964[2] (feer ard) (6-oo) | |||||
| Argid | euro (€)2 (EUR) |
|||||
| Traa ynnydagh | CET (UTC+1) | |||||
| - | Souree (TTLS) | CEST (UTC+2) | ||||
| Coad eddyr-voggyl | .nl3 | |||||
| Coad çhellvane | +31 | |||||
| 1 | She Amsterdam preeu-valley bunraghtoil ny çheerey, agh ta'n reiltys soit ayns yn Haag. | |||||
| 2 | Roish 2002: guilder ny Çheer Injil | |||||
| 3 | Ta .eu ymmydit myrane lesh çheeraghyn elley yn Unnaneys Oarpagh. | |||||
Ta'n ennym yn Ollan currit er y Çheer Injil dy mennick, agh cha nel eh shen kiart - ta'n Ollan Hwoaie as yn Ollan Yiass nyn gueiggaghyn ta jannoo seose y Çheer Injil. Ta ny focklyn Ollanagh ny Ollanish ymmydit son cur sheese er pobble, çhengey, as dagh red bentyn rish y Çheer Injil.
Va'n Çheer Injil nane jeh ny kied deynlaghtyn ard-whaiylagh, as v'ee ny çheer noa-emshiragh veih'n toshiaght. Mastey ught-lhiannooyn elley ta'n çheer ny bun-oltey jeh'n Unnaneys Oarpagh (UO), yn RCAH, yn RCTL, yn SHT, as ta reill Kyoto fo-screeuit eck. Myrane lesh y Velg as Lucsemburg t'ee jannoo seose yn unnaneys tarmaynagh Benelux. Ta'n çheer myr oalan son queig quaiylyn eddyrashoonagh: Quaiyl Veayn son Eddyr-Chiartaghey, Quaiyl Eddyrashoonagh y Chairys, y Ving Chimmeeagh Eddyrashoonagh son yn Eear-Yugoslaavey, y Whaiyl Chimmeeagh Eddyrashoonagh as y Ving Er Lheh son y Livaan. Ta ny kied kaire jeu nyn soie 'syn Haag myrane lesh y jantys fys kimmeeagh jeh'n UO, Europol. Lesh shen hooar y çheer yn ennym "preeu-valley leighoil y theihll".[3]
Ta'n Çheer Injil ny çheer injil dy çheeroaylleagh, lesh 27% jeh eaghtyr as 60% jeh sleih-earroo ny çheerey fo ardjid ny marrey.[4][5] Va ardjyn mooarey mooadit trooid lhiasaghey thallooin as freilt trooid corys yl-chast jeh claddee as cleighyn. Ta cooid vooar jeh'n Çheer Injil jeant seose jeh inveryn da tree awinyn Oarpagh mooarey, as ad jannoo seose deltey ny Rhiney-Meuse-Scheldt. Ta'n chooid smoo jeh'n çheer feer rea, agh ta cruink veggey ry-akin 'sy niar yiass as ta reaynyn jeh cruink injil ayns mean y çheer.
Ta'n Çheer Injil feer cummaltit lesh glooaght ard y phobble. T'ee dy mie er enney son ny mwyljyn geayee, laaylyn, braaigyn maidjagh, crockanys Ollanagh, caashey Gouda, ellyneyryn reayrtagh, daawheeylyn, as ayns bishaght, towseyn tradishoonagh as grayseyn theayagh lheid as y fuillaghtys soshialagh. Ayns ny bleeantyn shoh chaie haink er y çheer dy ve mie er enney er son ny polaaseeyn libraalagh lesh druggaghyn, streebeeys, homocheintys, myghin-varroo as geayrtnys.
Ta'n Çheer Injil rang-oardit 'sy 12-h ynnyd mastey 157 çheeraghyn myr nane jeh ny tarmaynyssyn capitlagh smoo seyr-vargagh 'sy theihll rere Ayndagh Seyrsnys Tarmaynagh.[6]
ImraaghynEdit
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 Netherlands (Baarle). International Monetary Fund. Feddynit er 01-10-2009.
- ↑ Human Development Report 2009. Ny h-Ashoonyn Unnaneysit. Feddynit magh er 5 Jerrey Fouyir 2009
- ↑ van Krieken, Peter J.; David McKay (2005). The Hague: Legal Capital of the World. Cambridge University Press. ISBN 9067041858., er lheh, "In the 1990s, during his term as United Nations Secretary-General, Boutros Boutros-Ghali started calling The Hague the world's legal capital"
- ↑ The Netherlands: The land » Relief. Encyclopædia Britannica. Feddynit er 2008-08-25.
- ↑ Rosenberg, Matt. Polders and Dykes of the Netherlands. About.com: Geography. Feddynit er 2008-08-23.
- ↑ Netherlands, Aynsagh Seyrsnys Tarmaynagh
| She bun ta'n art shoh. Cur rish, son foays y yannoo da Wikipedia. |