Yn Albaan
- She yn çheer Valkanagh bun-chooish y duillag shoh. My vel anaase ayd ayns çheer 'syn Oarpey Heear Hwoaie, lhaih Nalbin.
She çheer 'syn Oarpey ee yn Albaan (Albaanish: Shqipëria) ny Pobblaght yn Albaan dy h-oikoil (Albaanish: Republika e Shqipërisë). T'ee soit ayns ny çheeraghyn Balkanagh as t'ee çhemmal rish Montenegro 'sy twoaie, rish Kosovo 'sy niar hwoaie, rish y Vassadoan Hwoaie 'sy niar, as rish y y Ghreag 'sy jiass. 'Sy neear, ta'n Albaan çhemmal rish y Vooir Aidreeatagh 'sy neear as rish y Vooir Ionagh 'sy neear yiass. She Tiranë yn preeu-valley, as ta Durrës, Elbasan, as Vlora coontit mastey ny h-ard-valjyn scanshoil elley. Ta 2,811,655 (2023)[1] sleih cummal 'sy çheer ta 28,748 km2 (11,100 sq mi) er eaghtyr. She Moslymee 55% jeh'n phobble, Cair-chredjuee 23% jeh'n phobble, as Catolee Raueagh 15% jeh'n phobble. She Albaanish y çhengey oikoil.
| Pobblaght yn Albaan Republika e Shqipërisë (Albaanish) |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| Jarroo-raa: Ti Shqipëri, më jep nder, më jep emrin Shqipëtar "Ta shiu, yn Albaan, cur onnor dou, ta shiu cur yn ennym Albaanagh orrym" |
||||||
| Arrane ashoonagh: "Himni i Flamurit" "Arrane da'n Vrattagh" |
||||||
 |
||||||
| Preeu-valley (as y balley smoo) | Tiranë | |||||
| Çhengey oikoil | Albaanish | |||||
| Çhengaghyn ardjynagh er enney | ||||||
| Reiltys | Pobblaght pharlamaidagh unnaneagh | |||||
| - | Eaghtyrane | Bajram Begaj | ||||
| - | Ard-vinishter | Edi Rama | ||||
| Bunneeaght | ||||||
| - | Yn Albaan Heuchrogheydagh | 28 Sauin 1912 | ||||
| - | Prinsaght yn Albaan | 29 Jerrey Souree 1913 | ||||
| - | Kied Phobblaght yn Albaan | 31 Jerrey Geuree 1925 | ||||
| - | Reeriaght yn Albaan | 1 Mean Fouyir 1946 | ||||
| - | Nah Phobblaght yn Albaan | 10 Jerrey Geuree 1946 | ||||
| - | Trass Pobblaght yn Albaan | 28 Nollick 1976 | ||||
| - | Kiarroo Pobblaght yn Albaan | 29 Averil 1991 | ||||
| Eaghtyr | ||||||
| - | Yn clane | 28,748 km² (139oo) 11,100 mi ker |
||||
| - | Ushtey (%) | 4.7 | ||||
| Earroo yn phobble | ||||||
| - | Ooley 2008 | 3,600,523 (130oo) | ||||
| - | Coontey-pobble | 2,811,655[1] | ||||
| - | Glooaght | 134/km² (63oo) 318.6/mi ker |
||||
| LTS (CCK) | Ooley 2008 | |||||
| - | Yn clane | $21.160 billioon (112h) | ||||
| - | Yn dooinney | $6,649 (100oo) | ||||
| Gini (2005) | 26.7 (injil) | |||||
| ALD (2007) | ▲ 0.801 (ard) (68oo) | |||||
| Argid | Lek (ALL) |
|||||
| Traa ynnydagh | CET (UTC+1) | |||||
| - | Souree (TTLS) | CEST (UTC+2) | ||||
| Coad eddyr-voggyl | .al | |||||
| Coad çhellvane | +355 | |||||
Shennaghys
reaghVa'n Albaan coontit myr yn ayrn jiass jeh Illyria car Impiraght y Raue. Ayns ny Mean Eashyn, va ny h-Albaanee reirit liorish ram pooaraghyn joarree, goaill stiagh ny h-impiraghtyn Baisantagh as Veneeshagh. Car y 16oo eash va'n shassoo noi reill yn Impiraght Ottomanagh stiurit liorish Skanderbeg. Lurg kiare eashyn fo chosh ny Turkee, va hooar yn Albaan e neuchrogheydys ayns 1912. Ayns 1939, ren forsaghyn yn Iddaal Ashistagh goaill yn Albaan as va'n çheer coontit myr ayrn jeh Reeriaght yn Iddaal derrey 1943. Lurg y Nah Chaggey Dowanagh haink yn Albaan dy ve ny steat neuchrogheydagh reesht, fo reill chummynagh. Ren Enver Hoxha reirey yn çheer derrey laa e vaaish ayns 1985. Haink Ramiz Alia stiagh ayns e ynnyd as ren eh stiurey yn çheer trooid lhing chaghlaaee derrey ren yn Albaan filley er-ash dys y deynlaghys ayns 1992.
Coondaeghyn as slystyn
reagh
Ta'n Albaan rheynnit magh ayns 12 choontae (Albaanish: qark/qarku). Ta dagh coontae fo-rheynnit magh ayns slystyn:
| Coontae | Slystyn | Preeu-valley | |
|---|---|---|---|
| 1 | Berat | Berat, Kuçovë, Skrapar | Berat |
| 2 | Dibër | Bulqizë, Dibër, Mat | Peshkopi |
| 3 | Durrës | Durrës, Krujë | Durrës |
| 4 | Elbasan | Elbasan, Gramsh, Librazhd, Peqin | Elbasan |
| 5 | Fier | Fier, Lushnjë, Mallakastër | Fier |
| 6 | Gjirokastër | Gjirokastër, Përmet, Tepelenë | Gjirokastër |
| 7 | Korçë | Devoll, Kolonjë, Korçë, Pogradec | Korçë |
| 8 | Kukës | Has, Kukës, Tropojë | Kukës |
| 9 | Lezhë | Kurbin, Lezhë, Mirditë | Lezhë |
| 10 | Shkodër | Malësi e Madhe, Pukë, Shkodër | Shkodër |
| 11 | Tirana | Kavajë, Tirana | Tirana |
| 12 | Vlorë | Delvinë, Sarandë, Vlorë | Vlorë |
Imraaghyn
reagh