Finnlynn

çheer ayns twoaie yn Oarpey

Ta Finnlynn, ny Pobblaght Finnlynn dy h-oikoil (Finnlynnish: Suomi; Soolynnish: Finland), ny çheer Nordagh as ny deynlaght ta ny soie ayns ard Finn-Loghlynnagh ny h-Oarpey Hwoaie. T'ee çhemmit liorish y Toolynn da'n sheear, liorish y Roosh da'n shiar, as liorish Norlynn da'n twoaie, as ta'n Estaan ny soie da'n jiass harrish Lhoob Finnlynn. She Helsinki preeu-valley ny çheerey.

Suomen tasavalta (Finnlynnish)
Republiken Finland (Soolynnish)
Pobblaght Finnlynn
Brattagh Finnlynn Cowrey cleinney Finnlynn
Brattagh Armys
Arrane ashoonaghMaamme (Finnlynnish)
Vårt land (Soolynnish)
"Y Çheer Ain"
Preeu-valley
(as y balley smoo)
Helsinki
60°10′ Hwoaie 24°56′ Hiar
Çhengey oikoil Finnlynnish, Soolynnish
Çhengaghyn ardjynagh er enney Sami
Reiltys Pobblaght ard-whaiylagh
 -  Eaghtyrane Sauli Niinistö
 -  Ard-vinishter Petteri Orpo
 -  Loayreyder Ard-whaiyl Finnlynn Jussi Halla-aho
Seyrsnys veih Impiraght ny Roosh 
 -  Hene-reiltys 29 Mart 1809 
 -  Fogrit magh 6 Nollick 1917 
 -  Er enney 4 Jerrey Geuree 1918 
Entreilys gys yn UO 1 Jerrey Geuree 1995
Eaghtyr
 -  Yn clane 338,424 km² (64-oo)
130,596 mi ker 
 -  Ushtey (%) 10.0
Earroo yn phobble
 -  Ooley 2009 5,346,927[1] (111-d)
 -  Coontey-pobble 2000 5,155,000 
 -  Glooaght 16/km² (201-d)
40/mi ker
LTS (CCK) Ooley 2008
 -  Yn clane $191.406 billioon[2] (52-oo)
 -  Yn dooinney $36,320[2] (12-oo)
LTS (ennymagh) Ooley 2008
 -  Yn clane $271.867 billioon[2] (31-oo)
 -  Yn dooinney $51,588[2] (12-oo)
Gini (2000) 26.9 (injil
ALD (2007) 0.959[3] (ard) (12-h)
Argid euro1 () (EUR)
Traa ynnydagh EET (UTC+2)
 -  Souree (TTLS) EEST (UTC+3)
Coad eddyr-voggyl .fi, .ax2
Coad çhellvane +358
1 Roish 2002: markka Finnlynnagh
2 Ta .eu ymmydit myrgeddin, myrane lesh çheeraghyn elley yn Unnaneys Oarpagh. Ta .ax ymmydit ayns Ellanyn Åland.
Pielinen

Ta mygeayrt 5.3 millioonyn dy 'leih cummal ayns Finnlynn, as ta'n chooid smoo jeu cummal ayns cooid yiass ny çheerey.[1] T'ee ny hoghtoo çheer smoo 'syn Oarpey rere eaghtyr as ny çheer chummaltit by loo 'syn Unnaneys Oarpagh. She Finnlynnish çhengey ny mayrey ec y chooid smoo jeh pobble ny çheerey, as y çhengey shen ny çhengey Finn-Oogragh ta bentyn rish yn Estoinish, as ta nane jeh kiare çhengaghyn oikoil yn Unnaneys Oarpagh nagh vel nyn jengaghyn Ind-Oarpagh. She y Toolynnish y nah çhengey oikoil 'sy çheer as ee ny çhengey ghooghyssagh son 5.5% jeh pobble ny çheerey.[4] Ta Finnlynn ny pobblaght ard-whaiylagh gheynlagh lesh reiltys ta soit ayns Helsinki son y chooid smoo as reiltyssyn ynnydagh ayns 348 baljaghtyn.[5] Ta millioon dy 'leih cummal ayns ard Helsinki Vooar (as yn ard shen goaill stiagh Helsinki, Espoo, Kauniainen, as Vantaa), as ta treeoo jeh LTS ny çheerey er ny ghientyn 'syn ard shen. Ta ard-valjyn mooarey elley goaill stiagh lheid as Tampere, Turku, Oulu, Jyväskylä, Kuopio, as Lahti.

Dy shendeeagh va Finnlynn ny cooid jeh'n Toolynn as veih'n vlein 1809 v'ee ny h-Ard-Diucaght hene-reiltagh ayns Impiraght ny Roosh. Va seyrsnys Finnlynn veih'n Roosh fogrit magh ayns 1917 as haghyr caggey theayagh ny lurg, as caggaghyn noi'n Unnaneys Soveidjagh as y Ghermaan Natseeagh lurg shen. Car y Chaggey Feayr va polasee oikoil neuchommeeaght ec Finnlynn. Hie Finnlynn stiagh ayns ny h-Ashoonyn Unnaneysit ayns 1955, 'syn RCTL ayns 1969, yn Unnaneys Oarpagh ayns 1995, as cryss yn oarey veih toshiaght yn argid noa.

Imraaghyn

reagh
  1. a b "The current population of Finland". Population Register Center (ayns Baarle). Er ny hashtey veih yn lhieggan bunneydagh er 2009-04-15. Feddynit magh er 14-06-2009. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= (cooney)CS1 maint: çhengey gyn enney (link)
  2. a b c d "Finland" (ayns Baarle). International Monetary Fund. Feddynit magh er 2009-10-01.{{cite web}}: CS1 maint: çhengey gyn enney (link)
  3. Human Development Report 2009. Ny h-Ashoonyn Unnaneysit. Feddynit magh er 5 Jerrey Fouyir 2009
  4. "The population of Finland in 2006". Statistics Finland. 2006-12-31. Feddynit magh er 2007-09-04.
  5. "Local Finland – Front page". Local Finland. Helsinki: The Association of Finnish Local and Regional Authorities. Feddynit magh er 9 Jerrey Geuree 2009.