Ta'n Lhaihder cur y Whaiyl fo harey 'sy Ghaelg veih Cronk Keeill Eoin, Laa Tinvaal, 5oo Jerrey Souree (agh y Jelune er-giyn my vees Jesarn ny Jedoonee y wheigoo laa). Ta'n Lhaihder goaill ayrn ayns cooishyn oikoil yn laa, 'sy çhirveish chillagh, er Cronk Keeill Eoin, as ve ny hoie 'sy cheeill choud's ta barrant scruit ec Eaghtyrane Tinvaal as Loayreyder yn Chiare as Feed dy row ny leighyn jeant er y vlein er nyn vockley magh.

Mannin

Ta'n art shoh ny chooid jeh'n straih:
Politickaght as reiltys
Vannin






Va'n Lhaihder pointit hoshiaght ayns 1910 dy lhaih magh 'sy Gaelg enmyn giarey as coontaghyn giarey ny leighyn coardit ec olteynyn Tinvaal as dauesyn ta Kied Reeoil er ny gheddyn. Yn cheayrt s'jerree ren y Lhaihder shen 'syn aght cadjin, she Charles Cowell Craine ren fockley magh ad 'sy vlein 1966. Neayr's 1967, ta'n currym shoh er ve ny lhie er y Nah Ard Vriw. Ayns ny bleeantyn 1967 – 1971 va Mnr Craine goaill ayrn ayns cooishyn y laa, agh gyn veg y yannoo. Ayns 1972, ren Mnr Craine myr y Lhaihder cur y Whaiyl fo harey 'sy Ghaelg, lurg da Toshiaght Joarey Glionfaba shen y yannoo 'sy Vaarle. Neayr's shen, shen t'er ve currym y Lhaihder. Agh er coontey COVID-19, va sharmaneys er-lheh reaghit 2020, gyn y Nah Ard Vriw, as chammah's cur yn Whaiyl fo harey 'sy Ghaelg, ren Robert Corteen Carswell lhaih magh 'sy Ghaelg enmyn giarey as coontaghyn giarey ny leighyn neesht.

Agh rere yn oardagh cadjin t'ayn 'sy lhing shoh, she'n Chied Ard Vriw ta lhaih magh ennym giare as coontey giare dagh leigh 'sy Vaarle, roish da'n Nah Ard Vriw lhaih magh shen 'sy Ghaelg, as myr shen trooid y clane rolley. Rere Slattys yn Ockley Magh 1988, shegin da ny leighyn ve er nyn vockley magh çheusthie jeh hoght meeaghyn jeig neayr's y date v'ad jeant, er-nonney t'ad tuittym.

She Toshiaght Joarey Glionfaba ta'n toshiaght joarey smoo scanshoil, as reillys ec yn er oik shen trooid y clane Ellan. Dy tradishoonagh, she Toshiaght Joarey Glionfaba va fockley magh ny leighyn 'sy Ghaelg. She William Kermode va'n fer s'jerree dy yannoo shen 'sy vlein 1906. Va Mnr Kermode er ve Toshiaght Joarey Glionfaba rish kuse dy vleeantyn, agh eisht as nish v'eh pointit Toshiaght Joarey Maayl. Ny yei shen, neayr's 1890, she eshyn ren fockley magh ny leighyn 'sy Ghaelg, cre erbee jeh ny h-oikyn v'echey y vlein shen. Shen soilshaghey magh foddee nagh row y Ghaelg ec fir elley, ny foddee nagh row ad arryltagh dy ghoaill rish dy row'n Ghaelg oc, er yn oyr dy row stigma cochianglt r'ee myr çhengey y voddagh. Agh va feme er fockley magh ny leighyn 'sy Ghaelg, as myr shoh ayns ny tree bleeaney, 1907–09, ren Loayreyder y Chiare as Feed A. W. Moore fockley magh ad.

She William Cashin va'n chied Lhaihder pointit dy ockley magh ny leighyn ayns 1910.

Rolley ny Lhaihderyn

reagh

Kianglaghyn magh

reagh