Naaroo
Ta Naaroo ny Nauru (ennym oikoil: Pobblaght Naaroo; Naarooish: Ripublik Naoero, Baarle: Republic of Nauru) ny steat as ny h-ellan ayns y Cheayn Sheealtagh Yiass. She Banaba ayns Pobblaght ny Kiribati yn ellan s'niessey, as ee soit 300 km shiar yeeragh jee. Ta Naaroo ny h-ashoon ellanagh sloo as ny pobblaght sloo er y theihll as ish 21 km² er eaghtyr. Cha nel preeu-valley oikoil ec yn ellan,[1] agh ta'n chooid smoo jeh ronnaghyn y steat soit ayns Yaren.
| Ripublik Naoero Republic of Nauru Pobblaght Naaroo |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| Jarroo-raa: God's Will First "Toill Yee myr y Chied" |
||||||
| Arrane ashoonagh: Nauru Bwiema |
||||||
 |
||||||
| Preeu-valley (as y balley smoo) | Yaren (de facto)1 0°33′ Yiass 166°55′ Hiar
| |||||
| Çhengey oikoil | Baarle, Naarooish | |||||
| Reiltys | Pobblaght | |||||
| - | Eaghtyrane | Baron Waqa | ||||
| Seyrsnys | ||||||
| - | veih Treishteilaght yn AU fo stiurey ny h-Austrail, ny Seelynn Noa as y Reeriaght Unnaneysit | 31 Jerrey Geuree, 1968 | ||||
| Eaghtyr | ||||||
| - | Yn clane | 21 km² (227-oo) 8.1 mi ker |
||||
| Earroo yn phobble | ||||||
| - | Ooley 2007 | 9,275 (215-oo) | ||||
| - | Glooaght | 649/km² (14-oo) 1,681/mi ker |
||||
| LTS (CCK) | Ooley 2006 | |||||
| - | Yn clane | $36.9 millioon (192-oo) | ||||
| - | Yn dooinney | $2,500 (135-oo) | ||||
| Argid | Dollar ny h-Austrail (AUD) |
|||||
| Traa ynnydagh | (UTC+12) | |||||
| Coad eddyr-voggyl | .nr | |||||
| Coad çhellvane | +674 | |||||
| 1 | Ta'n Reiltys soit ayns Yaren, y balley smoo er yn ellan, agh cha nel preeu-valley oikoil ayn. | |||||
V'ad ny Mynneeysee as ny Polaneesee ny kied deiney er yn ellan, agh ec jerrey yn 19-oo eash va'n ellan currit stiagh myr coloin ny Germaan. Erreish da'n Chied Chaggey Dowanagh va'n ellan er jeet stiagh myr thalloo treishteilagh fo stiurey ny h-Austrail, ny Seelynn Noa as y Reeriaght Unnaneysit. Va'n ellan fo cummaltys ny Shapaanee rish y Nah Chaggey Dowanagh, as lurg y chaggey v'ee er jeet stiagh ayns treishteilys reesht. Hooar Naaroo e neuchrogheydys 'sy vlein 1968.
Ta Naaroo ny h-ellan fosfaid creggey, as v'eh assphurtal fosfaid preeu-tharmaynys yn ellan veih 1907.[2] Lesh folmaghey fosfaidyn as y jeeyl va jeant da'n çhymmyltaght myr eiyrtys, chass reiltys Naaroo gys towshanyn anoayshagh son çheet stiagh dy gheddyn. Ayns ny 1990yn va Naaroo ny kemmyrk keesh as ynnyd nie argid. Veih 2001, hooar eh cour argidoil veih reiltys ny h-Austrail; myr coonrey, va ynnyd kemmyrk soit ayns Naaroo derrey 2008 da kemmyrkee as ad er n'gholl gys yn Austrail.[3]
Slystyn
reagh
Ta Nauru rheynnit ayns kiare slystyn reiragh jeig as t'ad possanit ayns hoght co-heiyderyssyn reihyssagh. T'ad ny slystyn na:
Imraaghyn
reagh- ↑ CIA World Fact Book, feddynit magh er 2 Toshiaght Arree, 2006.
- ↑ Mishoon Beayn Phobblaght Naaroo dys ny h-Ashoonyn Unnaneysit, feddynit magh er 10 Boaldyn, 2006
- ↑ "Australia ends 'Pacific Solution'", BBC News (08-02-2008). Feddynit magh er 2008-08-05.
| She bun ta'n art shoh. Cur rish, son foays y yannoo da Wikipedia. |