Ayns sheeanchoryssaghtys, ta jees sloo çheet er daa 'ockle ny daa raa ayns çhengey er lheh gyn agh un anchaslys sheeanagh eddyr oc, as keealyn anchasley oc. Ta çhengoayllee jannoo ymmyd jeu dys soilshaghey nagh vel daa heean mooie nyn vo-heeanyn y vyn-heean cheddin. Foddee ad ve anchasley bentyn rish sheean, toan ny traa.

Myr sampleyr 'sy Ghaelg, ta'n jees "mongey" + "mingey" cowraghey nagh vel ny myn-heeanyn [i] as [o] ec y vyn-heean cheddin. Dy firrinagh, t'ad ec nyn myn-heeanyn hene (/i/ as /o/), agh cha nel yn un tampleyr shoh feanish dy liooar shen y 'ondaghey. Myr sampleyr elley, ta "baagh" + "paagh" ny yees sloo ta cowraghey nagh vel [pʰ] as [b] nyn vo-heeanyn y vyn-heean cheddin.

Sampleyryn

reagh

Eddyr-scarrey corocklyn

reagh

Ta kiare bleaystee daa-veillagh ry-veenaghey lesh ny troyn "cronnaneagh/neuchronnaneagh" as "ennalit/neuennalit": [p], [pʰ], [b] and [bʱ]. Ta'n rang-oardraghey oc myr myn-heeanyn croghey er y çhengey er lheh, as cha nel dagh sheean mooie ec dagh çhengey.

Sampleyr Çhengey Soilshaghey
  Baarle Ta [p] ("spin", cassey) as [pʰ] ("pin", freeney) ry-chlashtyn, agh she fo-heeanyn y vyn-heean /p/ t'ayn, as cha nel jees sloo erbee geddyr-scarrey ad. Er y laue elley, ta'n fockle "bin" cowraghey dy vel [b] ec myn-heean elley, /b/. Cha nel [bʱ] eck.
  Mandarin Chadjinit Cha nel agh [p] as [pʰ] eck, as adsyn ec daa vyn-heean. Myr sampleyr, ta 怕 [pʰa] (aggle) + 耙[pa] (speiy) jannoo jees sloo.
  Frangish/Portiugish Ayns ny çhengaghyn Romanagh shoh, as fir elley, cha nel agh [p] as [b] ry-chlashtyn. T'adsyn ec daa vyn-heean. Myr sampleyr, pain [pɛ̃] (arran) + bain [bɛ̃] (tobbyr oonlee).
  Hindish Ta'n kiare jeu corrym rish kiare myn-heeanyn.
  Thaish Ta tree sheeanyn mooie eck, as adsyn ec tree myn-heeanyn:
  • ใบ /baɪ/ "brat"
  • ไป /paɪ/ "goll"
  • ภัย /pʰaɪ/ "gaue"