Gaelg: Difference between revisions

Content deleted Content added
→‎Y 21oo eash: Va ram stoo aynshoh gyn bun erbee - cha dod mee kiartaghey shen, as v'eh orrym dolley eh.
→‎Troyn ny Gaelgey: Kiartaghey as geddyn rey rish yn stoo nagh row kiart.
Linney 53:
Cha nel monney stoo screeuit 'sy Ghaelg, as s'liklee nagh row ee screeuit roish ny 1600yn. Va Gaelg currit er yn [[Lioar Padjer Cadjin]] as yn [[Bible]] <ref>http://www.gaelg.iofm.net/BIBLICAL/BIBLICAL.html</ref> ayns ny [[17oo]]- as [[18oo]]- cheeadyn.
 
== TroynÇhengoaylleeaght nyy GaelgeyGhaelg ==
 
=== Mooinjerys ecrish çhengaghyn elley ===
Jeeagh er [[#Rang-oardraghey as abbyrtyn]]
 
=== CairscreeuAght-screeuee ===
LettragheyCha nynel Gaelgey,Gaelg anchasleygoll risher [[Yernish]]lettraghey er yn aght cheddin as [[Yernish ny Gaelg Albinagh]]ny h-Albey, chaer nelyn ehoyr rerenagh vel ee geiyrt er [[bun-ocklaght]] GaelgaghGaelagh. Ta [[Bretnish]] as [[Baarle]] er curchur beggan da (myr shen, ymmyd 'y' as 'w', as cochianglyndaaghooaghtyn myrgollrish 'oo' as 'ee'). Myr sampleyr, ayns Yernish beaghyinnagh ad screeu 'Ellan Vannin' myr {{lang|ga|''Oileán Mhanainn''}}, as ayns Gaelg Albinaghny t'ehh-Albey she {{lang|gd|''Eilean Mhanainn''}} t'ayn; agh ta'd fockleygoll magher nygra treebunnys raaghyner unnane,yn trooid asaght trooidcheddin.
 
Tra hie Gaelg er screeu son y chied cheayrt, beign d'adyr croo aght screeeuee. Dy cadjin, t'adyr gra dy chroo [[John Philips (aspick)|John Philips]] eh da hene. She [[Aspick Sodor as Man]] (1605-1633) v'eshyn as hug eh Gaelg er yn [[Lioar Padjer Cadjin]]. Ta kuse dy hampleyryn jeh Gaelg ny h-Albey scruït syn aght shoh. Myr sampleyr, Lioar Dean Lios Moir as docamad Fernaig.Lioar Dean Lios Moir as docamad Fernaig
Shoh sampleyr aashagh.
 
=== Fockleyn y Ghaelg ===
:''Ta'n Gaelg feer ghoan çheumooie jeh Ellan Vannin, agh fod pobble ennagh screeu ee ayns çheeryn elley''.
 
Dy beagh Gaelg çhagheydagh er ve bun cairscreeu ny Gaelgey, beagh shin screeu yn raa rere cairscreeu 'Gaelgagh':
 
:''Tà'n Ghaelg fìor-ghónn teabh a-muigh de Eilean Mhannain, ach faod pobal eanach scrìobh ì ans tìoran eile''.
 
Cosoylee-shiu ny raaghyn shoh screeut ayns 'Yernish' as 'Gaelg Albinagh':
 
:''Tá an Ghaeilge an-ghann (fíor-ghann) taobh amuigh de Oileán Mhannanain, ach féadann daoine [pobal] éigin(each) í a scríobh i dtíortha eile''.
 
:''Tha a' Ghàidhlig glé-ghann (fìor-ghann) taobh a muigh d'Eilean Mhannanain, ach faodaidh daoine [pobal] igint(each) ì a sgrìobhadh ann an tìrean eile''.
 
My row screeuaght Gaelg er lheh ayn roish [[Yn Aachummey]], cha row eh ry-gheddyn ec y traa ghow sleih toshiaght coyrlaghey dy trome lettyraght cadjin. Er yn fa shoh, traa v'ad geabbey cur lhieu cairscreeu stiagh da'n çhengey, ren ad corys noa. Dy cadjin, t'ad gra dy chroo [[John Philips (aspick)|John Philips]] eh eh hene. V'eh ny [[Aspick Sodor as Man]] (1605-1633) currit ayns Bretin, as hug eh Gaelg er yn [[Lioar Padjer Cadjin]]. Aghterbee, t'eh jeeaghyn dy row caslyssyn echey rish coryssyn screeu va ry-akin nish as reesht ayns Nalbin. Myr sampleyr, va [[Lioar Dean Lios Moir]] as [[docamad Fernaig]] screeut ayns Gaelg Albinagh rere corys casley rish.
 
=== Fockle-hasht ===
<center>
{| cellspacing="7" class="wikitable" style="text-align: center;"