Alpha - Greagagh
Shennaghys as aase
Egyptagh Egyptagh
Proto-Semetagh Proto-Semetagh
Feaneeckagh Feaneeckagh
Greagagh
Cosoylaghey
Romanagh
Romanagh
Gaelgagh
Gaelgagh
Kyrillagh
Kyrillagh
Coptagh
Coptagh
Troyn
Rhank 'syn abbyrlhit: 1
Feeu earrooagh: 1 (earrooyn Greagagh)
Keealyn

Aerghleashaght: uillin huittym (α)
Maddaght: beayn-earroo Feigenbaum er son diagraph goalaghey (α)
Staydraa: cosoylaght varranys sorçh I (α)
Çhiass-niartallaght: scaalheeanaght hermagh (α)
Çhiass-niartallaght: co-effaght vishaghey çhermagh (α)
Fishig: beayn-earroo myn-strughtoor (α)
Fishig: bieauaghey uillinagh (α)
Lectraneaght: niartaghey stroo co-vun transistagh (α)
Çhengoaylleeaght: corockle [ɑ] ny /ɑ/
Çhengoaylleeaght: corockle [ɒ] ny /ɒ/                    

She kied lettyr yn abbyrlhit Greagagh eh alpha (A, α) (Greagish: άλφα). Haink eh ass aleph Feaneeckagh. Haink aittyn Romanagh as A Kyrillagh ass.

Shennaghys reagh

T'ad gra dy daink alpha jeh screeu caslys jeh kione ghow ayns Jalloo-ocklyn Egyptagh ny'n abbyrlhit Proto-Sinaitagh.[1] Haink y cowrey shoh trooid corys screeuee Feaneeckagh dys ny Greagee.

Ymmyd reagh

Ayns Shenn Ghreagish, ren ad fockley magh alpha myr breeockle foshlit toshee neuruntit: [a] giare as [aː] liauyr. Ny keayrtyn, t'ad cur cowrey girrid as linney vreear orroo dys eddyr-scarrey ad: Ᾱᾱ, Ᾰᾰ.

  • ὥρα = ὥρᾱ hōrā [hɔ̌ːraː] "traa"
  • γλῶσσα = γλῶσσᾰ glôssa [glɔ̂ːsːa] "çhengey"

Cha nel lhiurid breeockle ec Greagish yeianagh, as ta alpha çheet er /a/ giare dagh keayrt.

Alpha as Omega reagh

Dy caslyssagh, ta alpha (myr fockle ny lettyr) çheet er kied tampleyr ny ard-hampleyr red ennagh. Rere'n Chonaant Noa, ta Jee graa "Mish Alpha as Omega, yn toshiaght as y jerrey, yn chied 'er as y fer s'jerree." (Ashlish 22:13).

Coadyn co-earrooder reagh

Ayns Unicode, ta A mooar ec U+0391 (Α) as U+2C6D (Ɑ). Ta ɑ beg ec U+0251 (ɑ) as U+03B1 (α).[2]

Ayns HTML as XML, ta A mooar ec "Α" ny "Α" (Α) as "Ɑ" (Ɑ). Ta ɑ beg ec "α" ny "α" (α) as "ɑ" (ɑ).

Imraaghyn reagh

  1. (1956) "A", The World Book Encyclopedia 1. Field Enterprises, Inc, 1.
  2. Javascript Unicode Chart (en). Feddynit er 2009-03-08.
 
Yn Abbyrlhit Greagagh
Α α Alpha Β β Beta
Γ γ Gamma Δ δ Delta
Ε ε Epsilon Ζ ζ Zeta
Η η Eta Θ θ Theta
Ι ι Iota Κ κ Kappa
Λ λ Lambda Μ μ Mu
Ν ν Nu Ξ ξ Xi
Ο ο Omicron Π π Pi
Ρ ρ Rho Σ σ Sigma
Τ τ Tau Υ υ Upsilon
Φ φ Phi Χ χ Chi
Ψ ψ Psi Ω ω Omega
Yn Abbyrlhit Greagagh Sheeynt
 Fau  Heta
 San  Sho
Lettyryn bun-earrooagh 'syn Abbyrlhit Greagagh
 Stigma  Qoppa
 Sampi