Monaco
Ta Monaco, ny Prinsaght Monaco (Frangish: Principauté de Monaco; Monacish: Principatu de Múnegu; Iddaalish: Principato di Monaco; Ocsitaanish: Principat de Mónegue), ny steat ard-valjagh veg 'syn Oarpey Heear er coose hwoaie meanagh ny Meanvooir, as joarey eck lesh y Rank er tree çheughyn, as ny soie mygeayrt 16 km veih'n Iddaal. Ta'n çheer beggan ny sloo na 2 km² er eaghtyr lesh begnagh 33,000 cummaltee. Ta Monaco ny çheer smoo cummaltit rere glooaght y phobble 'sy theihll, as t'ee ny çheer Frangish sloo 'sy theihll. She Monaco ennym ny çheerey myrane lesh ennym y phreeu-valley. Dy mennick t'eh er credjal dy vel ee ny pargys-keesh, as ta shiartanse dy ny cummaltee nyn gummaltee feer verçhagh as ad çheet ass çheeraghyn joarree. Ta ny deiney shen jannoo seose mooar-chooid jeh'n sleih-earroo ec mygeayrt 84% earroo yn phobble.[4]
| Prinsaght Monaco | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| Jarroo-raa: "Deo Juvante" ("Lesh Cooney Yee") |
||||||
| Arrane ashoonagh: ""Hymne Monégasque" ("Hymn Monaco") |
||||||
 |
||||||
| Preeu-valley | Monaco 43°44′ Hwoaie 7°26′ Hiar
| |||||
| Çhengey oikoil | Frangish[1] | |||||
| Çhengaghyn cadjin | ||||||
| Reiltys | Monarkaght lieh-vunraghtoil pharlamaidagh unnaneagh | |||||
| - | Flah | Albert II | ||||
| - | Shirveishagh y Steat | Isabelle Berro-Lefèvre (shallidagh) | ||||
| Neuchrogheydys | ||||||
| - | Reeraghtys Grimaldi (fo kiondeeagh Phobblaght Genova) | 8 Jerrey Geuree 1297 | ||||
| - | veih Impiraght y Rank | 17 Boaldyn 1814 | ||||
| - | Ny Conaantyn Frangagh-Monacagh | 2 Toshiaght Arree 1861 | ||||
| - | Bunraght | 5 Jerrey Geuree 1911 | ||||
| Eaghtyr | ||||||
| - | Yn clane | 2.08 km² (232h) 0.80 mi ker |
||||
| - | Ushtey (%) | 0.0 | ||||
| Earroo yn phobble | ||||||
| - | Ooley 2009 | 32,965[2] (205oo) | ||||
| - | Coontey-pobble | 38,423[3] | ||||
| - | Glooaght | 16,818/km² (2h) 43,560/mi ker |
||||
| LTS (CCK) | Ooley 2015 | |||||
| - | Yn clane | $7.672 billoon (165oo) | ||||
| - | Yn dooinney | $115,700 | ||||
| LTS (ennymagh) | Ooley 2022 | |||||
| - | Yn clane | $7.784 billoon | ||||
| - | Yn dooinney | $240,862 | ||||
| ALD (2003) | ▬ 0.946 | |||||
| Argid | euro (€) (EUR) |
|||||
| Traa ynnydagh | CET (UTC+1) | |||||
| - | Souree (TTLS) | CEST (UTC+2) | ||||
| Coad eddyr-voggyl | .mc | |||||
| Coad çhellvane | +377 | |||||
Ta Monaco ny reeriaght vunraghtoil as ny prinsaght, as she y Flah Albert II fer toshee yn steat. Ta Monaco er ny ve reirit ec Reeraghtys Grimaldi veih'n vlein 1297, as va seyrsnys y steat currit er enney dy h-oikoil liorish ny Conaantyn Frangagh-Monacagh 'sy vlein 1861. Faagail magh dy vel Monaco ny steat seyr, ta coadey ny çheerey ny reggyrtys Frangagh. Cha nel Monaco ny h-oltey jeh'n Unnaneys Oarpagh agh ta'n oarey eck myr argid cadjin ny çheerey.
Imraaghyn
reagh- ↑ "Constitution de la Principauté". Coonseil y Reiltys. Er ny hashtey veih yn lhieggan bunneydagh er 22 Jerrey Souree 2011. Feddynit magh er 22 Boaldyn 2008.
- ↑ (Baarle) Monaco ec The World Factbook
- ↑ Marranys: Cha nel yn imraa taishbynit dy kiart. Jeeagh er y docamadys son sonreeaghtyn.
- ↑ (Baarle) Rheynn y Steat S.U. Per capita purchasing power parity GDP (US dept. of State 2006 est.): $30,000
| She bun ta'n art shoh. Cur rish, son foays y yannoo da Wikipedia. |