Mercur
| Ta fys bentyn rish kemmig er y duillag shoh. Jeeagh er Soilshaghey magh:Kemmig my vel feme ayd er cooney. |
| ||||||
| Cadjin | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ennym, Cowrey, Earroo | Mercur, Hg, 80 | |||||
| Straih chemmigagh | Meain cheaghlid | |||||
| Possan, Çhymcheayrt, Block | 12, 6, d | |||||
| Cruinnaghey breneenagh | 200.59(2) g·mol−1 | |||||
| Cummey lectraneyn | Xe 4f14 5d10 6s2 | |||||
| Lectraneyn 'sy çhliggan | 2, 8, 18, 32, 18, 2 | |||||
| Troyn fishigagh | ||||||
| Paase | Ushlagh | |||||
| Glooaght | (0 °C, 101.325 kPa) 13.534 g·cm−3 g/L | |||||
| Poynt lheie | 234.32 K (-38.83 °C, -37.89 °F) | |||||
| Poynt broie | 629.88 K (356.73 °C, 674.11 °F) | |||||
| Troyn breneenagh | ||||||
| Staydyn ocsaidaghey | 4, 2 (mercuragh), 1 (mercuraghey) | |||||
| Lectro-jiooldaght | 2.00 (Scaailey Pauling) | |||||
| Bree eeaneaghey | 1-d: 1007.1 kJ·mol−1 2-h: 1810 kJ·mol−1 3-oo: 3300 kJ·mol−1 | |||||
| Imraaghyn | ||||||
Bunstoo kemmigagh lesh y chowrey Hg as yn earroo breneenagh 80 eh mercur ny argid bio. She bunstoo trome jeh'n vlock d t'ayn as daah argid er. She yn mercur yn un veain ta ny ushlagh fo çhiassid as broo yn çhamyr. Ta'n mercur ry-gheddyn ayns tashtaghyn er feie yn Chruinney myr kinneybar (sulfeed vercuragh) da'n chooid smoo. Ta'n mercur goll er ymmyd ayns çhiassveihyn, aer-veihyn, trimmid-veihyn, trimmid-veihyn folley, cooyllaghyn snaue, slattagyn lectragh ennagh, as cullee oaylleeagh elley. Agh ta stoo yn-veanagh ny çhiassveihyn as ny trimmid-veihyn folley goll er caghlaa gys adsyn ta lhieent lesh alcoal ny lesh galinstan ny gys meihyn bun-earrooagh ny meihyn ta bunnit er çhermistoryn.
