Polynnish: Difference between revisions

Content deleted Content added
m Clowan, replaced: {{sheel}} → {{bun}} using AWB
++
Linney 18:
|lingua=53-AAA-cc
}}
She [[çhengaghyn Lechitagh|çhengey Lechitagh]], fo-chrouw ny [[çhengaghyn Slavagh Heear]] ee yn '''Pholynnish''' ({{lang|pl|''język polski'', ''polszczyzna''}}) ta goll er loayrt 'sy [[Yn Pholynn|Pholynn]] as liorish mynlee Pholynnagh ayns ram çheeraghyn elley. She [[çhengey oikoil]] y Pholynn t'ayn. She [[Abbyrlhit ny Polynnish|abbyrlhit y Pholynnish]] yn aght screeuee t'eck. T'eeas nyeh nahjannoo hengeyymmyd smoojeh rere9 earroolettyr nyelley loayreyderyn(''ą'', mastey''ć'', ny''ę'', [[çhengaghyn''ł'', Slavagh]]''ń'', lurg''ó'', y''ś'', [[Rooshish]]''ź'', as''ż''). roish yn [[Ookraanish]].
 
Ga dy ren y lught reill [[Reeriaght Hapsburg|Austeyragh]], [[Reeriaght ny Proosh|Germaanagh]] as [[Impiraght ny Roosh|Rooshagh]] cur broo er yn ashoon Polynnagh (car y 19oo as y 20oo eash leah) lurg [[Rheynnyn ny Polynn|Rheynnyn y Pholynn]], as eh cur lesh eiyrtyssyn y Pholynnish y chur fo chosh, dirree lettyraght verçhagh magh as jiu she ish y çhengey smoo mastey ny çhengaghyn Slavagh Heear er çheu earroo ny loayreyderyn. T'ee ny nah hengey smoo rere earroo ny loayreyderyn mastey ny [[çhengaghyn Slavagh]] lurg y [[Rooshish]] as roish yn [[Ookraanish]].<ref name="cactuslanguagetraining1">{{cite web|author=United States |url=http://www.cactuslanguagetraining.com/us/english/view/the-importance-of-polish-as-a-language-today/ |title=The importance of Polish as a language today&nbsp;— Learn English your way |publisher=Cactus Language Training |date=2007-07-10 |accessdate=2011-09-16}}</ref><ref name="ethnologue1">{{cite web|url=http://www.ethnologue.org/ethno_docs/distribution.asp?by=size |title=Statistical Summaries |publisher=Ethnologue |date= |accessdate=2011-09-16}}</ref>
 
==Sheeanchoryssaghtys==
{{ardart|Sheeanchoryssaghtys ny Polynnish}}
 
Ta shey [[breeockle beill]] (dagh fer jeu ny [[unghooaght]]) as daa [[breeockle stroanney|vreeockle stroanney]]. She ny breeocklyn beill t'ayn na {{IPAl-pl|i}} (goll er lettraghey myr ''i''), {{IPAl-pl|y}} (goll er lettraghey myr ''y''), {{IPAl-pl|e}} (goll er lettraghey myr ''e''), {{IPAl-pl|a}} (goll er lettraghey myr ''a''), {{IPAl-pl|o}} (goll er lettraghey myr ''o'') as {{IPAl-pl|u}} (goll er lettraghey myr ''u'' ny ''[[ó]]''). She ny breeocklyn stroanney t'ayn na {{IPAl-pl|ę}} (goll er lettraghey myr ''[[ę]]'') as {{IPAl-pl|ą}} (goll er lettraghey myr ''[[ą]]'').
 
Ta corys ny [[corockle|corocklyn]] 'sy Pholynnish ny smoo cast: ta ny troyn er lheh goaill stiagh straih jeh [[affricaid]]yn as [[corockle cleaoil|corocklyn cleaoil]] ta çheet magh ass kiare [[cleaoilaghey]] [[Proto-Slavagh]] as daa chleaoilaghey elley haghyr 'sy Pholynnish as 'sy [[Belarooshish|Velarooshish]]. Foddee possan slane ny corocklyn, marish y lettraghey dauesyn smoo cadjin, y hoyrt myr shoh (ga y vel bun-ronseeyn sheeanchoryssaghtagh elley ayn):
*[[Corockle bleaystagh|bleaystee]] {{ASE|/p/}} ''(p)'', {{ASE|/b/}} ''(b)'', {{ASE|/t/}} ''(t)'', {{ASE|/d/}} ''(d)'', {{ASE|/k/}} ''(k)'', {{ASE|/ɡ/}} ''(g)'', as ny cummaghyn cleaoilit {{ASE|/ki/}} ''(ki)'' as {{ASE|/gi/}} ''(gi)''
*[[Corockle screebagh|screebee]] {{ASE|/f/}} ''(f)'', {{ASE|/w/}} ''(w)'', {{ASE|/s/}} ''(s)'', {{ASE|/z/}} ''(z)'', {{ASE|/ʂ/}} ''(sz)'', {{ASE|/ʐ/}} ''([[ż]], rz)'', ny [[corockle cooyl-eeacklagh cleaoil|cooyl-eeacklee chleaoil]] {{ASE|/ɕ/}} ''([[ś]], si)'' as {{ASE|/ʑ/}} ''([[ź]], zi)'', as {{ASE|/x/}} ''(ch, h)'' as {{ASE|/xʲ/}} ''(chi, hi)''
*[[affricaid]]yn {{ASE|/ts/}} ''(c)'', {{ASE|/dz/}} ''(dz)'', {{ASE|/tʂ/}} ''(cz)'', {{ASE|/dʐ/}} ''(dż)'', {{ASE|/tɕ/}} ''([[ć]], ci)'', {{ASE|/dʑ/}} ''(dź, dzi)'' ''(t'ad screeuit gyn ny [[kiangley (clougraafeeaght)|kianglaghyn]] son freggyrtaght cho-earrooagh, ga dy vel anchasley ayn 'sy Pholynnish eddyr ny h-affricaidyn myr t'ayn ayns ny focklyn ''czy'' as ''trzy'')
*[[corockle stronnagh|stronnee]] {{ASE|/m/}} ''(m)'', {{ASE|/n/}} ''(n)'', {{ASE|/ɲ/}} ''(ń, ni)''
*[[corockle faggyssaght|faggyssaghtyn]] {{ASE|/l/}} ''(l)'', {{ASE|/j/}} ''(j)'', {{ASE|/w/}} ''(ł)''
*[[corockle craa|craa]] {{ASE|/r/}} ''(r)''
 
Ta [[neaghtyraghey (çhengoaylleeaght)|neaghtyraghey]] ry-chlashtyn eddyr corocklyn gooagh as neughooagh ayns çhymmyltaghtyn ennagh er lheh: ec jerrey focklyn (raad ta jee-ghooaghey taghyrtyn) as ayns dossyn ennagh er lheh (raad ta [[lheie (çhengoaylleeaght)|lheie]] taghyrtyn).
 
The [[lexical stress|stress]] falls generally on the penultimate (second-to-last) syllable of a polysyllabic word, although there are exceptions.
==Imraaghyn==
{{rolleyimraaghyn}}
 
{{EddyrWiki|coad=pl}}