Oie Houney: Difference between revisions

Content deleted Content added
Linney 8:
 
'Sy vlein 1907, ren [[Whitley Stokes (schoillar)|Whitley Stokes]] cur sannish da bun-ocklaght veih ''*samani'' ny Proto-Cheltish ("cruinnaght"), co-cheintagh lesh ''sámana'' ny [[Sanskrit]], as ''samana'' ny [[Gothish]].<ref>Stokes, "Irish etyma." ''[[Historische Sprachforschung|Zeitschrift für vergleichende Sprachforschung]]'' 40 (1907): d. 245.</ref> Ta J. Vendryes kiangley nagh vel ny focklyn ta goaill stiagh ''*semo-'' ("sourey") kianglt rish ''samain'', graa dy row "jerrey yn touree" ec ny Celtiee taghyrt ayns Mee Yerrey Souree, as nagh row eh taghyrt ayns Mee Houney, myr ta currit ayns feanish ec ''gorffennaf'' ("Jerrey Souree") ny Bretnish.<ref>Vendryes, ''Lexique Étymologique de l'Irlandais Ancien'' (1959).</ref> Foddee dy beagh shen dellal lesh fockle [[çhengaghyn Celtiagh Ellanagh|Celtish Ellanagh]] son "cruinnaght", ''*samani'' ny ''*samoni'', as fockle son "sourey", ''saminos'' (çheet magh ass ''*samo-'': "sourey") currit liorish ''samrad'', ''*samo-roto-''. Beagh ''samain'' ny Yernish neuchianglt dy bun-ocklagh rish "sourey", agh çheet magh ass "cruinnaght". Ansherbee ta ennym y vee çheet ass yn eash Phroto-Cheltiagh, cf. ''SAMON[IOS]'' ny [[Goalish]] veih [[feaillere Coligny]], as foddee dy vel y kiangley rish "sourey" rere bun-coklaght theayagh, dy bunneydagh, çheet ass traa roish ny Celtiee Ellanagh.
 
Dy mestit, ta ''Samonios'' (Jerrey Fouyir/Mee Houney) ny Goalish co-reggyrtagh da ''GIAMONIOS'', y shiaghtoo mee (Averil/Boaldyn) as toshiaght y touree. Ta'n fockle ''Giamonios'', toshiaght y touree, kianglt rish yn 'ockle son "geurey", ''*g'hei-men-'' ny Proto-Ind-Oarpish (''hiems'' ny [[Ladjyn]], ''ziema'' ny [[Latvish]], ''žiema'' ny [[Litaanish]], ''zima'' ny [[Çhengaghyn Slavagh|Slavish]], ''kheimon'' ny [[Greagish]], ''gimmanza'' ny Hittitish), cf. ''gem-adaig'' ("oie yn gheuree") ny Shenn Yernish. S'foddee, er y fa shen, dy row y chied vee jeh imbagh y touree 'sy Phroto-Cheltish enmyssit "geuragh", as dy row y chied vee jeh imbagh y gheuree enmyssit "sourinagh". Ta'n soilshaghey shen jannoo yn soilsheydys jeh "cruinnaght" gyn bree, ny cur soilshaghey rere bun-ocklaght theayagh dys traaghyn feer leah.
 
Va Sauin enmyssit '''Féile Moingfhinne''' ("feailley [[Mongfhionn]]"). Rere ''[[Sanas Cormaic]]'', by ee Mongfhionn y ven-jee va ny Yernee phaganagh cur ooashley da er Samain.
 
Jiu, ta ny Manninee jannoo ymmyd jeh ''Boaldyn'', ''Luanistyn'' as ''Sauin'' myr enmyn da'n wheiggoo, da'n hoghtoo, as da'n chied vee jeig. Ta ny Yernee jannoo ymmyd jeh ''Bealtaine'', ''Lúnasa'' as ''Samhain'' da ny meeghyn cheddin, as ta ny h-Albinee jannoo ymmyd jeh ''an Lùnasdal'' as ''an t-Samhuinn'' da Luanistyn as Mee Houney.
 
==Imraaghyn==