Yn Vooir Chaspagh
Ta'n Vooir Chaspagh (Asserbajaanish: Xəzər dənizi, Kassaghish: Каспий теңізі, Pershish: دریای خزر, Rooshish: Каспийское море, Turkmenish: Hazar deňzi) ny corpane ushtey smoo er y theihll rere eaghtyr, as t'ee coontit myr y logh smoo er y theihll ny myr mooir hene. Ta'n logh 371,000 km2 er eaghtyr (gyn Garabogazköl Aylagy) as t'ee 78,200 km3 er thummid. T'ee ny meilley endorheiagh (gyn soo magh faagail magh gaalaghey) as t'ee caglit liorish yn Eeraan da'n jiass, liorish yn Asserbajaan as y Roosh da'n sheear, liorish y Chassaghstaan da'n twoaie as da'n shiar hwoaie, as liorish y Turkmenistaan da'n shiar as da'n shiar yiass.
Yn Vooir Chaspagh | |
---|---|
Soiaghey | yn Oarpey Hiar, yn Aishey Heear, as yn Aishey Veanagh |
Co-ordnaidyn | 42°00′N 50°30′E / 42.0°N 50.5°E |
Sorçh | Logh endorheiagh, sailjey, beayn, najooragh, as shenn logh |
Yn-strooghyn smoo | Y Volga, yn Ooral, Awin Kura, Awin Terek, Awin Haraz, Sefid-Rud |
Ass-strooghyn smoo | Gaalaghey, Garabogazköl |
Awintragh | 3,626,000 km2 (1,400,000 sq mi)[1] |
Çheeraghyn awintragh | Yn Asserbajaan, y Chassaghstaan, yn Eeraan, y Turkmenistaan, y Roosh (Queiggey Astrakhan, y Dagestaan as Kalmykia er lheh) |
Lhiurid smoo | 1,030 km (640 mi) |
Lheead smoo | 435 km (270 mi) |
Eaghtyr | 371,000 km2 (143,200 sq mi) |
Mean-diunid | 211 m (690 ft) |
Boayl s'diuney | 1,025 m (3,360 ft) |
Thummid ushtey | 78,200 km3 (18,800 cu mi) |
Traa freaylley | 250 bleeantyn |
Lhiurid y choose1 | 7,000 km (4,300 mi) |
Yrjid yn eaghtyr | −28 m (−92 ft) |
Ellanyn | 26+ |
Baljyn | Bakı (yn Asserbajaan), Bandar-e Anzali (yn Eeraan), Aqtau (y Chassaghstaan), Makhachkala (y Roosh), Türkmenbaşy (y Turkmenistaan) (jeeagh er yn art) |
Imraaghyn | [1] |
1 Cha nee towshan mie-earrooit eh lhiurid y choose. |
Chred ny shenn-chummaltee dy row yn Vooir Chaspagh ny keayn, er-yn-oyr dy vel ee ny chorpane ushtey sailjey as er oyr y vooadys eck. Ta sailjys 1.2% eck, un trass sailjys ny faarkaghyn.
Imraaghyn
reaghKianglaghyn magh
reagh- Kropotkin, Peter Alexeivitch; Bealby, John Thomas (1911). . Ayns Chisholm, Hugh (rd.). Encyclopædia Britannica (ayns English). Ym-l. 5 (11d ln.). Cambridge University Press. dgn. 452–455.
- Enmyn y Vooir Chaspagh
- Ard y Vooir Chaspagh