William Herschel

rollageyder as cummeyder Germaanagh-Goaldagh (1738–1822)

Frederick William Herschel[1][2] (Germaanish: Friedrich Wilhelm Herschel; 15 Sauin 1738 – 25 Luanistyn 1822), she rollageyder as cummeyder Germaanagh-Goaldagh[3] v'eh. Ren eh obbraghey dy mennick marrish y rollageyder as e huyr s'aa, Caroline Herschel. V'eh ruggit ayns Reihderaght Hanover, as hie er bollagh e ayr stiagh ayns bann caggee Hanover roish my darree eh dys y Vretyn Vooar ayns 1757 tra v'eh nuy bleeaney jeig d'eash.

William Herschel

Co-chaslys liorish Lemuel Francis Abbott, 1785
Ennym ruggyree Friedrich Wilhelm Herschel
Ruggit 15 Mee Houney 1738(1738-11-15)
Hanover, Reihderaght Hanover, yn Impiraght Raueagh Vannee
Hooar baase 25 Luanistyn 1822 (83 bleeaney d'eash)
Slough, Sostyn
Boayl oanluckee Church of St Laurence, Upton-cum-Chalvey (en) Translate
Ynnyd beaghee Sostyn
Bath
Datchet (en) Translate
Old Windsor (en) Translate
Observatory House (en) Translate
Seyraanaght Reeriaght Hanover
Reeriaght Unnaneysit y Vretyn Vooar as Nerin
Reeriaght y Vretyn Vooar
Çhengey Baarle
Keird rollageyder · cummeyder · oboist (en) Translate · kiaulleyder · fishigagh
Greieyn organe piob · obo · biol
Ynsagh Ollooscoill Aah yn Ollee
Sheshey Mary Baldwin (en) Translate  (1788 -
Paitçhyn
Ayr Isaac Herschel
Moir Anna Ilse Moritzen
Braaraghyn as shuyraghyn
Mie er enney son
Enmys President of the Royal Astronomical Society (en) Translate
Olteynys boayrd y Çheshaght Reeoil
Academy of Science for Public Utility (en) Translate
German Academy of Sciences Leopoldina (en) Translate
Royal Swedish Academy of Sciences (en) Translate
Saint Petersburg Academy of Sciences (en) Translate
French Academy of Sciences (en) Translate
American Academy of Arts and Sciences (en) Translate
Royal Prussian Academy of Sciences (en) Translate
Accademia Nazionale delle Scienze detta dei XL (en) Translate
Academy of Sciences of Turin (en) Translate
Credjue Lutheraght
Aundyryn
Coorse caggee
Faghtyssyn caggee Seven Years War (en) Translate
Kianglaghyn fysseree as sheshoil
Discogs ID 2954095

Hrog Herschel e chied fodreayrtan mooar ayns 1774, as ren eh towshanyn speyrey feie nuy bleeaney ronsaghey rollageyn dooblit. Hoilshee eh catalogyn jeh neealyn ayns 1802 (2,500 nheeghyn) as ayns 1820 (5,000 nheeghyn). Ren pooar kiarit ny fodreayrtanyn echey anchoodaghey nagh neealyn ram nheeghyn ayns catalog Messier agh dhossanyn dy rollageyn. Er 13 Mayrnt 1781 as eh jannoo baghtyn, chur eh note sheese er red noa ayns co-hollys rollageydagh y Chubbyl. Lurg shiartanse dy hiaghtinyn as co-choyrle lesh rollageyderyn elley, hie eh er ny hickyraghey dy nee planaid noa v'ayn, haink dy ve enmyssit Uraanus. She eshyn va'n chied planaid dy ve feddynit magh voish y çhenndaght as haink ard-ghoo rish. Myr eiyrtys jeh'n eddynys shen, ren Shorys III pointeil eh myr Rollageyder Cooyrtey. V'eh reiht myr Oltey Sheshey yn Çheshaght Reeoil as hie gialdynyn er nyn giarail da troggalys fodreayrtanyn noa.

She kioneraadagh y spectrofotomeadraght rollageydagh v'eh, goaill ymmyd jeh prismaghyn as greienyn ry hoi towshan çhiassid dy yannoo towshanyn er rheynn tonn-lhiuridyn spectra rollageag. Kyndagh rish ny ronsaghyn shen, ren Herschel feddyn magh goulraght fo-yiarg.[4] Ghow obbraghyn elley stiagh lesh cronnaghyn ny s'cruinn er amm çhyndaaee Vart, feddynys dy row coodee phoullagh Vart anchasley rere yn imbagh, feddynys Titania as Oberon (eaystyn Uraanus) as Enceladus as Mimas (eaystyn Harn). Va Reejerey yn Royal Guelphic Order jeant jeh Herschel ayns 1816. Chammah's shen, she eshyn va'n chied eaghtyrane er Sheshaght Reeoil y Rollageydys tra v'eh bunnit ayns 1820. Hooar eh baase ayns Luanistyn 1822 as hie e ynrican mac, John Herschel, lhiantyn lesh e obbyr.

Imraaghyn reagh

  1. Hoskin, Michael, rd. (2003). Caroline Herschel's autobiographies. Cambridge: Science History Publ. dg. 13. ISBN 978-0905193069.
  2. "William Herschel | Biography, Education, Telescopes, & Facts". Encyclopedia Britannica (ayns English). Feddynit magh er 15 Mean Fouyir 2021.
  3. "Sir William Herschel | British-German astronomer". 21 Luanisytn 2023. {{cite web}}: Check date values in: |date= (cooney)
  4. "Herschel discovers infrared light". Cool Cosmos. Er ny hashtey veih yn lhieggan bunneydagh er 25 Toshiaght Arree 2012. Feddynit magh er 6 Mean Souree 2018.

Kianglaghyn magh reagh

 
Ta çhaglym aaraaghyn ec Wikiquote bentyn rish: