Pulsar

rollage naeearaneagh ny crivassan bane feer vagnaidit ta çhyndaa dy tappee
(Aa-enmyssit ass Rollage vuillagh)

She rollage naeearaneagh çhyndaaee ta feer vagnaidit eh pulsar ny rollage vuillagh. T'eh cur magh scellyn goulraght lectrovagnaidagh. Cha nel ny scellyn shen ry-akin er y Dowan mannagh vel ad çheet jeeragh hooin, cosoylagh rish sollys thieyn sollysh. 'Syn aght shen, ta cummey yn rollage cosoylagh rish rollage ta builley. Ta rollageyn naeearaneagh feer ghloo as ta ammyn çhyndaaee cadjin as giarey oc. Ta'n aght shen gientyn eddyrcheimyn feer chiart eddyr ny buillaghyn as ad eddyr milli-hootçhey as tootçhey er lhiurid da rollage er lheh.

Feeshan moal-ghleashagh jeh Pulsar y Phartan goit liorish camerey Lucky Imaging veih Ollooscoill Cambridge ec 800 nm er tonn-lhiurid. Ta'n feeshan taishbyney yn builley gial as yn eddyr-vuilley baiht.
Feeshan jeh pulsar Vela ayns sollys scell-X.

Er oyr ny h-ammyn oc, t'ad nyn ghreienyn ymmydoil. Ren tastaghyn er pulsar ayns rollage naeeearaneagh çhyndaaee lhiggey da feeraghey neuyeeragh yn ghoulraght ym-hayrnagh. Va ny chied planaidyn neughrianagh feddynit magh as ad cruinlaghey yn pulsar PSR B1257+12. Ta sorçhyn ennagh jeh pulsaryn cho kiart er çheu y reiltaght hyndaaee oc as dy vel ad cosoylagh rish cluig vreneenagh.

 

Ta pulsar çheet er y theihll tra ta cree rollage vooar cohionnit car sar-nova as t'eh tuittym ersyn hene myr rollage naeearaneagh. Ta'n rollage naeearaneagh freayll y chooid smoo jeh'n vomentum uillinagh as, er yn oyr nagh vel agh corillagh beg jeh craue raadeeoil y çhenn rollage eck, t'ee crooit marish bieauid hyndaaee feer happee. Ta goull goulraght ceaut magh er lhiurid essyl vagnaidagh y phulsar as ta'n goull shen cassey lesh çhyndaa y rollage naeearaneagh. Ta essyl vagnaidagh y phulsar kiarail troa yn ghoull lectrovagnaidagh, agh cha lhisagh da'n essyl vagnaidagh ve unnane as yn essyl hyndaaee. Ta'n veeyeerid shen lhiggey da'n ghoull shen dy ve fakinit un cheayrt lesh dagh çhyndaa yn rollage naeearaneagh. She bun y ghoull bree hyndaaee y rollage naeearaneagh as t'ee gientyn magher lectragh veih gleashaght y vagher lectrovagnaidagh. T'eh cur rish bieauaghey protaneyn as lectraneyn er eaghtyr y rollage as crooaght goull lectrovagnaidagh ta ceaut magh veih poullyn y vagher lectrovagnaidagh. Ta'n çhyndaays shen neuhiyraghey lurg tammylt er oyr chur magh y vree lectrovagnaidagh. T'eh er credjal dy vel obbraghys y phulsar radio mooghit (y "linney baaish") tra ta amm çhyndaaee jeh'n vieauid voal chooie. Ta'n mooghey shen taghyrt lurg 10-100 millioon dy vleeantyn. Rere shen, t'eh er ooley nagh vel 99% jeh rollageyn naeearaneagh 'sy Tuinney builley ny smoo.

Jeeagh er neesht

reagh

Kianglaghyn mooie

reagh