Ta Gwich’in ny çhengey Athabaskagh ta loayrit ec y chlein bun-dooghyssagh Gwich’in. Ayns Thallooyn yn Eear Hwoaie as Yukon ny Canadey, t'ee ymmydit ayns ny baljyn Inuvik, Aklavik, Fort McPherson, Old Crow as Tsiigehtchic. Ta mygeayrt 430 loayrederyn ny çhengey ass 1,900 olteyn ny cleinney.

Gwich’in
Goll er loayrt ayns Yn Chanadey, Ny Steatyn Unnaneysit
Ard Thallooyn yn Eear Hwoaie, Yukon, Alaska
Earroo loayreyderyn 770[1]
Kynney çhengey Dené-Yeniseiagh
Staydys oikoil
Çhengey oikoil ayns Thallooyn yn Eear Hwoaie
Fo stiurey ec gyn stiureyder oikoil
Coadyn çhengey
ISO 639-1 gyn coad
ISO 639-2 gwi
ISO 639-3 gwi

Ayns Alaska, ta Gwich’in loayrit ayns Beaver, Circle, Fort Yukon, Chalkyitsik, Birch Creek, Arctic Village, Eagle as Venetie. Ta ny smoo na 1,000 'sy chlein ayns Alaska agh cha nel agh 300 loayreyderyn.

T'ee ny çhengey oikoil ayns Thallooyn yn Eear Hwoaie.

Sheeanchoryssaghtys reagh

Corocklyn reagh

Ta corocklyn Gwich’in 'sy chairscreeu cadjinit ry-haishbyney heese (lesh noteyn IPA ayns lhoobeenyn)

  Daa-veillagh Eddyr-
eeacklagh
Cooyl-
eeacklagh
Cooyl-
chroymmit
Cleaoil Coghooysagh Sluggidagh
Meanagh Lhiattagh Baghtal Meillagh-
coghooysagh
Stroanney Gooagh   m  /m/     n  /n/            
Neughooagh       nh  /n̥/            
Bleaystagh Gooagh   b  /b/     d  /d/     dr  /ɖ/     g  /g/   gw  /gʷ/  
Neughooagh       t  /t/     tr  /ʈ/     k  /k/   kw  /kʷ/    /ʔ/
Tilgit       t’  /t’/     tr’  /ʈ’/     k’  /k’/    
Skeaylley stronnagh       nd  /dⁿ/            
Affricaid Gooagh     ddh  /dð/   dz  /dz/   dl  /dɮ/     dj  /dʒ/      
Neughooagh     tth  /tθ/   ts  /ts/   tl  /tɬ/     ch  /tʃ/      
Tilgit     tth’  /tθ’/   ts’  /ts’/   tl’  /tɬ’/     ch’  /tʃ’/      
Skeaylley stronnagh             nj  /dʒɲ/    
Screebagh Gooagh   v  /v/   dh  /ð/   z  /z/     zhr  /ʐ/   zh  /ʒ/   gh  /ɣ/   ghw  /ɣʷ/  
Neughooagh     th  /θ/   s  /s/   ł  /ɬ/   shr  /ʂ/   sh  /ʃ/   kh  /x/     h  /h/
Faggyssaght Gooagh         l  /l/   r  /ɻ/   y  /j/     w  /w/  
Neughooagh           rh  /ɻ̥/        

Breeocklyn reagh

  • giare
    • a [a]
    • e [e]
    • i [i]
    • o [o]
    • u [u]
  • liauyr
    • aa [aː]
    • ee [eː]
    • ii [iː]
    • oo [oː]
    • uu [uː]
  • ta cowrey ogonek er breeocklyn stronnagh, m.s., ą
  • ta cowrey grave reihyssagh er toan injil, m.s., à
  • cha bee cowrey erbee er toan ard

Imraaghyn reagh

Kianglaghyn çheumooie reagh

Lioaryn reagh

  • Firth, William G., et al. Gwìndòo Nành' Kak Geenjit Gwich'in Ginjik = More Gwich'in Words About the Land. Inuvik, N.W.T.: Gwich'in Renewable Resource Board, 2001.
  • Gwich'in Renewable Resource Board. Nành' kak geenjit gwich'in ginjik = Gwich'in words about the land. Inuvik, NT, Canada: Gwich'in Renewable Resource Board, 1997.
  • McDonald. A Grammar of the Tukudh Language. Yellowknife, N.W.T.: Curriculum Division, Dept. of Education, Government of the Northwest Territories, 1972.
  • Montgomery, Jane. Gwich'in Language Lessons Old Crow Dialect. Whitehorse: Yukon Native Language Centre, 1994.
  • Northwest Territories. Gwich'in Legal Terminology. [Yellowknife, N.W.T.]: Dept. of Justice, Govt. of the Northwest Territories, 1993.
  • Norwegian-Sawyer, Terry. Gwich'in Language Lessons Gwichyàh Gwich'in Dialect (Tsiigèhchik--Arctic Red River). Whitehorse: Yukon Native Language Centre, 1994.
  • Peter, Katherine, and Mary L. Pope. Dinjii Zhuu Gwandak = Gwich'in Stories. [Anchorage]: Alaska State-Operated Schools, Bilingual Programs, 1974.
  • Peter, Katherine. A book of Gwich'in Athabaskan poems. College, Alaska: Alaska Native Language Center, Center for Northern Educational Research, University of Alaska, 1974.
  • Yukon Native Language Centre. Gwich'in listening exercises Teetl'it Gwich'in dialect. Whitehorse: Yukon Native Language Centre, Yukon College, 2003. ISBN 1552421678