Çhengaghyn Gaelgagh: Difference between revisions

Content deleted Content added
m robot Modifying: cy:Ieithoedd Goidelig
Xqbot (resoonaght | cohortyssyn)
m bot caghlaait ec: fo:Goidelisk mál; cosmetic changes
Linney 12:
}}
Tra dy row, va çhengaghyn Gaelgagh ry-chlashtyn eddyr Nerin Yiass, Mannin as Nalbin Hwoaie. Va shenn Ghaelg Albinagh focklymagh as shenn Yernish focklymagh feer chasley rish y cheilley, as er lesh sleih she [[abbyrt|abbyrtyn]]yn jeh un çhengey v'ayn. Ta tree çhengaghyn Gaelgagh ayn nish: ''[[Gaelg]]'', ''[[Gaelg Albinagh]]'' ({{lang|gd|''Gàidhlig''}}) as ''[[Yernish]]'' ({{lang|ga|''Gaeilge''}}). Ta [[Gaelg Chanadagh]] ny h-abbyrt dy Ghaelg Albinagh.
== Celtiagh P as Q ==
Rere'n chorys [[Celtiagh P as Q]], t'ad cur ''Celtiagh Q'' er y vanglane shoh. Ren ny çhengaghyn shoh freayll *{{ASE|[kʷ]}} jeh [[Proto-Cheltish]]; ayns ny çhengaghyn [[Brythonagh]] as [[Goalish]], haink eh dy ve {{ASE|[p]}}, as myr shen, t'ad cur ''Celtiagh P'' orroo ny keayrtyn. Va *{{ASE|[kʷ]}} freilt ec [[Celtibeirish]] chammah, as myr shen, t'ish fo ''Celtiagh Q'' chammah, ga nagh vel ee ny çhengey Gaelgagh.
 
== Cairscreeu ==
Neayr's yn [[20oo eash]], v'ad cliaghtey screeu Yernish as Gaelg Albinagh lesh lettyryn [[abbyrlhit Gaelgagh|Gaelgagh]]. Cha nel eshyn ry-akin jiu agh son jesheenys ny ymmyd shagheydagh dy jioinagh, myr sampleyr, ayns cowraghyn heshaghtyn.
=== Cairscreeu ny Yernish ===
Va Yernish ny çhengey focklymagh ayns Nerin derrey'n [[17oo eash]], as ren [[Gaelg Chlassicagh]] yn obbyr cheddin ayns Nalbin derrey'n 18oo eash. Ta caghlaaghyn cairscreeu er chur orroo scarrey veih y cheilley; myr sampleyr, ren {{lang|ga|''[[Rannóg an Aistriúcháin]]''}} jannoo aashagh y Yernish. T'ad cur ''{{lang|ga|Caighdeán Oifigiúil}}'' er y chummey noa. Rere'n chummey shoh, ren ad scryssey magh ymmodee [[lettyr tostagh|lettyryn tostagh]], as caghlaa breeocklyn rere fockley magh cadjin (she cummey cadjin t'ayn, as myr shen, cha nel eh soilshaghey magh fockley magh dagh abbyrt).
=== Cairscreeu ny Gaelg Albinagh ===
Cha ren ad Gaelg Albinagh aashagh 'syn aght shoh, agh ayns 1981, hug roish y Scottish Examinations Board (''Oik Scrutaghtyn Nalbin'') coyrle son cairscreeu ny çhengey.
=== Cairscreeu ny Gaelg ===
My row screeuaght Gaelg er lheh ayn roish [[Yn Aachummey]], cha row eh ry-gheddyn ec y traa ghow sleih toshiaght coyrlaghey dy trome lettyraght cadjin. Er yn fa shoh, traa v'ad geabbey cur lhieu cairscreeu stiagh da'n çhengey, ren ad corys noa. Dy cadjin, t'ad gra dy chroo [[John Philips (aspick)| John Philips]] eh eh hene. V'eh ny [[Aspick Sodor as Man]] (1605-1633) currit ayns Bretin, as hug eh Gaelg er yn [[Lioar Padjer Cadjin]]. Aghterbee, t'eh jeeaghyn dy row caslyssyn echey rish coryssyn screeu va ry-akin nish as reesht ayns Nalbin. Myr sampleyr, va [[Lioar Dean Lios Moir]] as [[docamad Fernaig]] screeut ayns Gaelg Albinagh rere corys casley rish.
=== Raaghyn cadjin ===
{| class="wikitable"
|-
Linney 68:
{{sheel}}
 
[[Ronney:Çhengaghyn Celtiagh|Gaelgagh]]
[[Ronney:Çhengaghyn Gaelgagh| ]]
 
Linney 85:
[[eo:Gaela lingvaro]]
[[es:Lenguas goidélicas]]
[[fo:Goidelisk (mál)]]
[[fr:Langue gaélique]]
[[ga:Teangacha Gaelacha]]