Lhiass-chiannoort Vannin: Difference between revisions
Content deleted Content added
Kiartaghey |
Mooadaghey |
||
Linney 25:
Ayns 2004, choyrlee [[Standing Committee on Constitutional Matters|Bing ny Reillyn Bunraghtoil]] dy lhisagh ad aaenmys yn oik myr ''Barrantagh ny Benrein'' (Baarle: {{lang|en|''Queen's Commissioner''}} (ny ''Barrantagh ny Ree'', ''{{lang|en|King's Commissioner}}'', rere feme) er y fa dy beagh yn ennym ''Lhiass-chiannoort''/''{{lang|en|Lieutenant Governor}}'' "cur sleih çheumooie er lheh er shaghryn", bentyn rish pooar as currym y Lhiass-Chiannoort, as corys reiltagh Vannin.<ref name="standing-committee"/>
==Shennaghys==
<!-- ry-hyndaa▼
Erreish da'n Slattys Aaghreim, phointeil y Chrooin Kiannoort er son dy stiurey yn Ellan. Va fer ynnyd ec yn oikagh as ad cur "Lhiass-chiannoort" er, agh neayr's 1830 haink enmys oikoil y Chiannoort hene y ve "Lhiass-chiannoort", ga dy row ad shen y ghiarrey dys "Kiannoort" dy mennick. Rish pointeil, va oardagh er y Chiannoort as Lhiass-chiannoort as eshyn soilshaghey magh ny va ry-yerkal oc, er son dy hickyraghey reiltys mie ny h-Ellan.<ref name="standing-committee"/>
-- NY TA HEESE, T'EH ASS PABYRYN Y STANDING COMMITTEE --▼
Shimmey pooar v'ec ny Kiannoortyn, as myr shen, she ard-reiltee ny h-Ellan v'ayn. Myr sampleyr, v'adsyn:<ref name="standing-committee"/>
* reill harrish [[Tinvaal]] as lhiettal ny briwnyssyn va jeant eck;
* reill harrish y [[Coonceil Slattyssagh Vannin|Choonceil Slattyssagh]];
* jannoo obbyr [[Chormeyder y Rheynn-Argidys]]
* freggyrtagh son leigh as shee, as stiurey ny meoiryn-shee as prysoonyn;
* jannoo ny currymyn obbree t'ec Shirveishyn Reiltys jiu;
* jannoo ymmodee obbraghyn briwnagh, goaill stiagh obbyr vriw;
* pointeil ymmodee oikyn ny h-Ellan; as
* jannoo obbyr ard-anneyder caggee sheshaghtyn caggee erbee 'syn Ellan.
Haink eab mooar dy injillaghey phooar y Lhiass-chiannoort ayns 1907, tra hug y Kiare as Feed rolley aggyrtyn da'n [[Oik Sthie y Reeriaght Unnaneysit|Oik Sthie]]. V'adsyn goaill stiagh:<ref name="standing-committee"/>
* cur traa oikagh soit er ny Lhiass-chiannoortyn
* cur er bun Cooinceil Chiannoortagh er son dy chooney y Lhiass-chiannoort lesh cooishyn bentyn rish reiltys as argidys ny h-Ellan; as
* cur ny meoiryn-shee fo stiurey Tynvaal.
Haghyr beggan aachummey lesh shen, myr sampleyr, cur traa oik soit dy hiaght bleeantyn er yn oik, as aachummey y Choonceil Slattyssagh liorish cur stiagh fir er nyn reih ec y Chiare as Feed (lesh thannaghey cummaght y Lhiass-chiannoort orroo). Agh cha jagh ny pooaryn oc er injillaghey monney derrey ny 1960yn. Haghyr adsyn kyndagh rish brialtys er bunraght Ellan Vannin, er ny chur er bun liorish [[Sir Ambrose Dundas Flux Dundas KCIE CSI|Lhiass-chiannoort Dundas]] ayns 1958. Ghow adsyn stiagh:<ref name="standing-committee"/>
* cur pooaryn slattyssagh da'n Choonceil Chiannoortagh dy choyrlaghey y Lhiass-chiannoort bentyn rish cooishyn argidoil, as cha nod eshyn lheid y choyrle y yiooldey agh ayns tuittymys neuchadjin;
* cur er bun Boayrd Argidoil er son eshyn y choyrlaghey ayns cooishyn argidoil;
* cur er bun Jantys Shirveish ny Theay er son dy phointeil dagh ooilley sharvaant theayagh;
* cur stiurey ny meoiryn-shee da Boayrd ny Meoir-Shee, ga dy row y Lhiass-chiannoort kiarail paart as polaase ny meoiryn-shee foast; as
* lhiggey da'n Chiare as Feed ny smoo Oltaghyn ny Coonceil Slattyssagh y reih.
▲<!-- ry-hyndaa
▲-- NY TA HEESE, T'EH ASS PABYRYN Y STANDING COMMITTEE --
However, even after these reforms, the Lieutenant Governor still presided
|