Yn Velg: Difference between revisions

Content deleted Content added
m update
Ny jean croo cummaghyn gienneydagh - cha nel shin eer jannoo ymmyd jeh ny fir t'ayn hannah.
Linney 1:
{{Kishtey fys çheer
|ennym_dooghyssagh = Koninkrijk België <small>([[Ollanish]])</small><br />Royaume de Belgique <small>([[Frangish]])</small><br />Königreich Belgien <small>([[Germaanish]])</small>
|ennym_foddey_cadjincliaghtagh= ''Reeriaght nyy BelgVelg''
|ennym_gienneydagh = nyy BelgVelg
|jalloo_brattagh = Flag of Belgium.svg
|jalloo_cleinney = Great Coat of Arms of Belgium.svg
Linney 13:
|balley_smoo = preeu-valley
|sorçh_reiltys = [[Deynlaghys ard-whaiylagh]] as [[Reeriaght vunraghtoil]]
|enmys1_fer-toshee = [[Reeghyn as benreinyn nyy BelgVelg|Ree]]
|ennym1_fer-toshee = [[Philippe nyy BelgVelg|Philippe]]
|enmys2_fer-toshee = [[Rolley ard-vinishteryn nyy BelgVelg|Ard-vinishter]]
|ennym2_fer-toshee = [[Charles Michel]]
|dateEUentreilys = [[25 Mart]] [[1957]]
Linney 27:
| date= © 1998/2007
| language= [[Ollanish]]
| publisher= Shirveishagh Reiltyssagh Chonastagh Tarmaynys nyy Belg—ArdVelg—Ard-Stiureydaght Staydraa nyy BelgVelg
| url= http://statbel.fgov.be/figures/d21_nl.asp#2
| format= asp
Linney 60:
|rhenk_ALD = 17-oo
|ronney_ALD = <span style="color:#090">feer&nbsp;ard</span>
|sorçh_kiondeeaght = [[Irree magh nyy BelgVelg|Seyrsnys]]
|note_kiondeeaght =
|taghyrt1_bunnit = Fogrit magh
Linney 74:
|cctld = [[.be]]<sup>2</sup>
|coad_çhellvane = 32
|fo-note1 = Roish 1999: [[franc nyy BelgVelg]]
|fo-note2 = Ta [[.eu]] ymmydit myrane lesh çheeraghyn elley [[yn Unnaneys Oarpagh]].
}}
Ta'n '''Velg''', ny '''Reeriaght nyy BelgVelg''' ([[Ollanish]]: ''Koninkrijk België'', [[Frangish]]: ''Royaume de Belgique'', [[Germaanish]]: ''Königreich Belgien'') ny çheer 'syn [[Yn Oarpey Heear|Oarpey Heear]]. T'ee ny bun-oltey jeh'n [[Yn Unnaneys Oarpagh|Unnaneys Oarpagh]] as ta kione-cherroo yn unnaneys ny hoie aynjee, myrane lesh kione-cherrooyn sheshaghtyn eddyrashoonagh mooarey elley, goaill stiagh [[RCAH|RCAH (NATO)]].<ref>Fo-note: Ta'n Velg ny h-oltey jeh, ny cochianglt rish, ram sheshaghtyn eddyrashoonagh, goaill stiagh [[Agence de Coopération Culturelle et Technique|ACCT]], [[Banc Lhiasee ny h-Affrick|AfDB]], [[Banc Lhiasee ny h-Aishey|AsDB]], [[Possan ny h-Austrail]], [[Benelux]], [[Banc ry hoi Reagheydyssyn Eddyrashoonagh|BRE]], [[Coardail er Kimmeeys Er-Linney|CKeL]], [[Coonseil ny h-Oarpey|CO]], [[CERN]], [[Coonseil Phaarteeas Oarpagh-Atlantagh|CPOA]], [[Banc Oarpagh ry hoi Aahroggal as Lhiasaghey|BOAL]], [[Banc Ynesteeaght Oarpagh|BYO]], [[Unnaneys Argidoil as Tarmaynagh yn Unnaneys Oarpagh|EMU]], [[ESA]], [[UO]], [[Sheshaght Vee as Eirinys|SVE]], [[G-10]], [[IAEA]], [[IBRD]], [[ICAO]], [[Quail Chimmeeagh Eddyrashoonagh|QCE]], [[Gleashaght Eddyrashoonagh ny Croshey Jiarg as y Chorran Jiarg|ICRM]], [[Sheshaght Lhiasee Eddyrashoonagh|SLE]], [[Banc Lhiasee Eddyr-Americaanagh|BLE]], [[Jantys Bree Eddyrashoonagh|JBE]], [[Tashtey Eddyrashoonagh ry hoi Lhiasaghey Eirinys|TELE]], [[Cochorp Argidys Eddyrashoonagh|CAE]], [[IFRCS]], [[Sheshaght Vooir-chaslyssagh Eddyrashoonagh|SVE]], [[Sheshaght Obbraghys Eddyrashoonagh|SOE]], [[Tashtey Argidoil Eddyrashoonagh|TAE]], [[Sheshaght Vooiragh Eddyrashoonagh|SVE (IMO)]], [[IMSO]], [[Intelsat]], [[Interpol]], [[Bing Olympagh Eddyrashoonagh|BOE]], [[Sheshaght Eddyrashoonaght ry hoi Arraghey|SEA]], [[Sheshaght Eddyrashoonagh ry hoi Bun-towshanaghey|ISO]], [[Unnaneys Çhellinsh Eddyrashoonagh|UÇE]], [[MONUC]] (fakideryn), [[RCAH]], [[Jantys Bree Çheshveanagh|JBÇ]], [[Possan Livreyderyn Çheshveanagh|PLÇ]], [[Reagheydys Steatyn Americaanagh|RSA]] (fakider), [[RCTL]], [[Sheshaght ry hoi Meelowalys Armyn Kemmigagh|SMAK]], [[Sheshaght ry hoi Shickyrys as Co-obbraghys 'syn Oarpey|SSCO]], [[Quaiyl Veayn Eddyr-Chiartaghey|QVE]], [[AU]], [[UNCTAD]], [[UNECE]], [[UNESCO]], [[UNHCR]], [[Sheshaght Lhiasaghey Çhynskyl jeh ny h-Ashoonyn Unnaneysit|UNIDO]], [[UNMIK]], [[UNMOGIP]], [[UNRWA]], [[UNTSO]], [[UPU]], [[Banc Lhiasee ny h-Affrick Heear|BLAH]] (neu-ardjynagh), [[WEU]], [[WHO]], [[WIPO]], [[WMO]], [[WTrO]], [[Bing Zangger|BZ]].</ref> Ta'n Velg 30,528 kilometeryn kerrinagh (11,787 mi ker) er eaghtyr as ta 10.7 millioonyn dy chummaltee 'sy çheer.
 
Ta'n çheer goalscarrey harrish y joarey cultooragh eddyr yn Oarpey Ghermaanagh as Ladjynagh, as ta'n çheer ny balley da daa phreeu-phossan çhengoaylleeagh, ny [[Flandrynee]] as ny [[Frangisheyr]]yn, [[Walloonee]] son y chooid smoo, myrane lesh possan beg dy [[Co-phobble Germaanish ny Belg|Ghermaanisheyryn]]. T'ad y daa ard smoo 'sy Velg na'n ard [[Ollanish]] - [[yn Flandyryn]] - 'sy twoaie lesh 59% jeh sleih-earroo ny çheerey, as yn ard [[Frangish]] - [[yn Walloon]] - ayns jiass ny çheerey as lesh 31% jeh sleih-earroo ny çheerey. Ta [[Ard Preeuvaljagh ny Brussyl]], daa-hengagh dy h-oikoil, ny h-ard Frangish son y chooid smoo as eh ny hoie çheusthie jeh'n [[Ard Flandrynagh]]. Ta 10% jeh sleih-earroo ny çheerey ayn. Ta possan beg dy Ghermaanisheyryn ry-gheddyn ayns shiar ny Walloon myrgeddin. Ta neuchaslid hengoaylleeagh nyy BelgVelg as ny streeuyn cultooragh as politickagh ta bentyn reeish aahoilshit ayns [[Shennaghys ny Belg|shennaghys politickagh ny çheerey]] as ta [[Boodeeyssyn as ardjyn ny Belg|corys cast dy reiltys]] aynjee.<ref name=bbcnews1>
{{cite web
|title=Language dispute divides Belgium
Linney 104:
|edition=Hardcover 352pp
|publisher=Facts on File, New York
|isbn=0 8160 2135 X [Paperback 512pp, ISBN 0-8160-3182-7; Lhieggan lhiasit (2002), Cooyl creoi 636pp, ISBN 0-8160-4562-3]}}</ref> Dy shendeeagh, va'n Velg, [[Yn Çheer Injil|y Çheer Injil]] as [[Lucsemburg]] er enney ain myr [[ny Çheeraghyn Injil]], as ad coodaghey ard beggan ny smoo na'n ard [[Benelux]] jeh'n laa t'ain jiu. Veih jerrey [[ny Mean Eashyn]] derrey'n 17-oo eash, v'ee ny h-ynnyd raahagh son traght as cultoor. Veih'n 16-oo eash derrey irree magh nyy BelgVelg ayns 1830, va shiartanse dy chaggaghyn eddyr cummaghtyn Oarpagh cosnit ayns ard nyy BelgVelg, as er yn oyr shen hooar y çheer yn ennym "magher caggee ny h-Oarpey" — ambee va niartit liorish y daa Chaggey Dowanagh. Nar hooar y Velg e neuchrogheydys, ren ee commeeys 'sy [[Çhyndaa Çhynskylagh]]<ref name="Fitzmaurice">
{{cite web
|title=New Order? International models of peace and reconciliation—Diversity and civil society