Negev: Difference between revisions

Content deleted Content added
++
++
Linney 7:
 
==Çheer-oaylleeaght==
[[Coadan:NachalParan1.jpg|right|thumb|250px|Nahal Paran, Negev]]
Ta Negev coodaghey ny smoo na lieh ayrn jeh Israel, ny smoo na 13,000 km² (4,700 sq mi) ny 55% jeh eaghtyr yn çheer er y chooid sloo. T'eh ayns cummey troorane ta shassoo bun ry-skyn. Ta'n çheu heear çheuaghey rish faasagh [[Lieh-innys Sinai]] as she glion [[Arabah]] y çheu hiar. Ta shiartanse dy hroyn cultooragh as creg-oaylleeagh symoil ayns Negev. Mastey ny troyn creg-oaylleeagh, ta tree ''[[makhtesh]]im'' (foaryn bocs) ayns cummey towl ayn nagh vel ry-gheddyn ayns ard elley; [[Makhtesh Ramon]], [[Makhtesh Gadol]], as [[Makhtesh Katan]].
 
She faasagh creggagh eh Negev. She mestey jeh sleityn creggagh dhone marish ''[[wadi]]''yn (lhiabbeeyn awin çhirmey ta çheet my vlaa lurg fliaghey) as tuill ghowin currit ny hrooid. Foddee yn faasagh y rheynn ayns queig ard egg-oaylleeagh: twoaie, sheear, as mean Negev, yn ard-chlaare as Glion Arabah. Ta mysh 300 mm dy liaghey tuittym er twoaie Negev, ny yn chryss Veanvooiragh, as ta'n ooir 'syn ard shoh troaragh. Ta mysh 250 mm dy liaghey tuittym er sheear Negev, as ta'n ooir 'syn ard shoh eddrym as lieh-gheinnee. Foddee ny dreeyminyn geinnee roshtyn 30 meaderyn 'syn ard shoh. Ta mysh 200 mm dy liaghey tuittym er mean Negev, raad ta [[Beersheba]] ny hoie. She [[loess]] yn sorçh d'ooir ta ry-gheddyn 'syn ard shoh. She yn ard-hro jeh'n sorçh ooirrey shoh na dy vel eh jeen noi'n ushtey. Rere shen, cha nel yn ooir lhiggey da'n ushtey goll stiagh 'syn ooir as ta ny smoo crimmey ooirrey as skeayley ushtey ry-gheddyn ayns shoh. Ta'n ard-chlaare mygeayrt Ramat HaNegev ({{lang-he-n|רמת הנגב}}, ''Ardjyn Negev'') shassoo eddyr 370 as 520 meader ny s'yrjey na yrjid ny marrey. Ta ny souraghyn feer heh as ta ny geuraghyn feer feayr. Ta mysh 100 mm dy liaghey tuittym er yn ard shoh as ta'n ooir beggan sollanagh. Ta Glion Arabah sheeyney rish y joarey Jordaanagh feie 180 km veih [[Eilat]] 'sy jiass gys bun [[Yn Vooir Varroo|y Vooir Varroo]]. T'eh feer hirrym as s'goan dy vel 50 mm dy liaghey tuittym er yn ard shoh. S'boght yn ooir as cha nel mooarane gaase ayns shoh gyn cooney yn ushtaghey as bisheeyn ooirrey.
 
==Blaanid as beiyn==
==Speyr==