Yn Ewaghys: Difference between revisions

Content deleted Content added
m Bot: Migrating 2 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q9268 (translate me)
gram
Linney 1:
[[Coadan:Judaica.jpg|right|thumb|[[Judaica]] lesh y chlag: cainleyryn [[Shabbat]], [[niaghan jesh-chliaghtagh 'syn Ewaghys|cappan niaghyn]], [[Chumash]] as [[Tanakh]], [[Yad|maidjey]] [[Sefer Torah|Torah]], [[shofar]] as kishtey [[etrog]].]]
She [[craueeaght]], [[fallsoonys]] as aght bea [[ny h-Ewnyn]] eh '''yn Ewaghys''' (veih ''Iudaismus'' y Ladjyn, ''Ioudaïsmos'' y Ghreagish, as, fy yerrey, veih {{corys screeuee/Ewnish|יהודה}} ''Yehudah'', "[[Judah]]" yn Ewnish; {{lang-he-n|יהדות}} ''Yahadut'', troyn er lheh ny h-Ewnyn). She craueeaght [[un-jeeaghys|un-jeeagh]] as y bun echey 'sy [[Yn Vible Ewagh|Vible Ewagh]] (ny yn [[Tanakh]]) lesh ronseeyn ayns teksyn ny s'lhea, lheid as y [[Talmud]] eh yn Ewaghys. T'eh coontit ec Ewnyn crauee myr dreagh y vooinjerys conaantagh va bunnit ec [[Jee 'sysyn Ewaghys|Jee]] lesh [[Cloan Israel]]. Ta'n [[Yn Ewaghys Rabbinagh|Ewaghys Rabbinagh]] jeean-loayrt dy ren Jee taishbyney ny leighyn as ny [[613 Mitzvot|h-annaghyn]] da [[Moses]] er [[Sliau Sinai]] ayns cummey yn [[Torah Screeuit]] as [[Torah Loayrit|Loayrit]]. Ren possanyn eigsoylagh, lheid as ny [[Sadduceeyn]] as ny [[Ewnyn Greagagh|h-Ewnyn Greagagh]] car [[eash y Nah Hiamble]], ny [[Yn Ewaghys Karaiteagh|Karaiteyn]] as ny [[Sabbateeyn]] car y vean-eash, as possanyn mastey ny gleashaghtyn aachummey noa-emshyragh, ceau ourys er y jeean-loayrtys shen. Ta gleashaghtyn libraalagh 'sy traa t'ain, lheid as possanyn 'syn [[Yn Ewaghys Sheelnaueagh|Ewaghys Sheelnaueagh]], as ad coontit myr possanyn [[Neu-yeeaghys|neu-yeeagh]].
 
Ta'n Ewaghys ny shinney na 3,000 bleeaney d'eash as shennaghys gyn brishey echey. Mastey ard-chraueeaghtyn y theihll, ta'n Ewaghys coontit myr fer jeh ny craueeaghtyn un-jeeagh shinney. Va'n enmys "Ewnyn" currit er ny [[Hebrewnyn]] / [[Israeliteyn]] ayns ny lioaryn jeianagh jeh'n Tanakh, lheid as ayns [[Lioar Esther]] as yn enmys shen currit ayns ynnyd yn enmys "Cloan Israel". Ren teksyn, tradishoonyn as scansh yn Ewaghys cur dy mooar er ny [[craueeaghtyn Abrahamagh]] elley, goaill stiagh [[Yn Chreestiaght|y Chreestiaght]], [[yn Islam]] as y [[credjue Baha'i]].