Yn-lhoamey: Difference between revisions

Content deleted Content added
m bot currit stiagh ec: eu:Hosto erorkor
Xqbot (resoonaght | cohortyssyn)
m bot currit stiagh ec: id:Tumbuhan peluruh; cosmetic changes
Linney 7:
|}
 
Ta '''yn-lhoamey''' çheet er oltyn vioag ennagh ta tuittym rere'n imbagh. Son y chooid smoo, shen bentyn rish biljyn ny crouwyn as ny duillagyn oc tuittym, agh foddee eh çheet er oltyn elley, myr sampleyr, [[petyl|petyllyn]]lyn. Ny keayrtyn, t'ad cur "yn-lhoamey" er oltyn vaaghyn, myr sampleyr, eairkyn [[feeaih|feeaihee]]ee ny feeacklyn [[kiark|kirkey]].
 
== Lus-oaylleeaght ==
Ayns [[lus-oaylleeaght]] as [[gareydys]], ta '''lossreeyn yn-lhoamey''' çheet er adsyn as ooilley ny duillagyn oc tuittym rish imbagh ennagh. Da kuse jeu, as fir [[tempreilagh]] as [[poullagh]] er lheh, shen car y gheuree. Ta fir elley coayl ny duillagyn oc car imbagh çhirrym, as fir [[grianchryss|ghrianchryssagh]] er lheh.
 
She [[sheer-ghlass]] eh hoal noi yn-lhoamey, as duillagys lossreeyn sheer-ghlass foast ayn car ny bleeaney.
 
[[ImageCoadan:Forsythia close-up.jpg|thumb|left|Myr ymmodee lossreeyn yn-lhoamey elley, ta ''[[Forsythia]]'' cur magh blaaghyn 'syn imbagh gyn duillagys]]
 
Ta ymmodee lossreeyn yn-lhoamey cur magh blaaghyn 'syn imbagh gyn duillagys, as shen cooney [[pollnaghey]]. Ta'n [[geay|gheay]] gymmyrkey pollin ny sassey er son lossreeyn ta croghey er, as ta blaaghyn ry-akin ny sassey ec [[Insecta|shey-chassee]] er son lossreeyn ta croghey orroo. Foddee ny blaaghyn goll er jeeilley liorish [[rio]], as ayns imbee çhirrym, foddee ad cur [[stroos ushtey]] er y lus. Er y laue elley, ta ny sloo brishey banglaneyn as kirp mannagh vel duillagyn oc, as foddee lossreeyn jannoo sloo y coayl ushtey oc.<ref>{{enmysearishlioar
| sjerree = Lemon
| kied = P. C.
Linney 27:
| doi = 10.2307/2482410 }}</ref>
 
Ta caghlaaghyn crampit ayn bentyn rish tuittym y duillagys. Ta [[co-haaghey sollys]] leodaghey [[chlorophyll]] ayns ny duilalgyn, as ta lossreeyn adsyn y aalhieeney car y tourey. Lesh girraghey ny laaghyn as feayraghey ny h-oieyn, ny lesh stroos ushtey, t'ad jannoo ny sloo chlorophyll, as myr shen, ta daahyn elley 'sy duillagys ry-akin. T'adsyn goaill stiagh [[carotenoid|carotenoidyn]]yn buighey, dhoney as jiargey-bwee. Ta daahyn [[anthocyanin]] jiarg as jiarg-gorrym, agh cha nel ad ayn dy kinjagh; t'ad goll er jannoo anmagh 'sy tourey.
 
'sy arrey, ta brat gaase eddyr [[cass duillag|cass y duillag]] as y gass. T'eh jeant ass bratyn dy [[killag|chillagyn]] foddee eddyr-scarrey veih y cheilley. T'ad aawoalley noi [[auxin]], ny [[broddag lossreeyn]]. Choud's ta stroo auxin ass y duillag cosoylagh rish stoo auxin ass y ghass, ta ny killagyn tannaghtyn myr t'ad. 'syn 'ouyr ny fo stroos ushtey, cha nel monney auxin goll er jannoo 'sy duillag, as myr shen, ta killagyn y vrat liauyraghey. Ta shen eddyr-scarrey ny bratjyn as lhiggey da'n duillag tuittym. Ta'n brat sealal y doarlish do nagh vel y lus coayl sapp.
 
Ta shiartanse dy lossreeyn yn-lhoamey goaill [[neetragien]] as [[carboan]] ass ny duillagyn roish my tuittee ad, as tashtey ad myr [[proteen|proteenyn]]yn sthie [[folmid killag|folmidyn killag]] killagyn [[parenchyma]] ayns ny fraueyn as [[roost]] sthie. 'syn arrey, t'ad jannoo ymmyd jeh'n phroteen shoh er son dy aase duillagyn as blaaghyn noa.<ref>{{enmyslioar
| sjerree = Srivastava
| kied = Lalit M.
Linney 43:
 
 
== Imraaghyn ==
{{rolleyimraaghyn}}
 
Linney 65:
[[hr:Bjelogorica]]
[[hu:Lombhullató növény]]
[[id:Tumbuhan peluruh]]
[[is:Sumargræn jurt]]
[[it:Deciduo]]