Emshir ry-heet

Ayns grammeydys, ta emshir ry-heet çheet er cummaghyn grammeydagh ta cowraghey ny ta shin jerkal haghyrys eh erreish da traa ennagh elley. Ayns corys jarroo-emshir, shen ny haghyrys erreish da nish. Ayns corys emshir chonastagh, shen ny haghyrys erreish da taghyrt ennagh elley, my t'eshyn er ngoll shaghey hannah, goll er taghyrt nish, ny ry-heet foast.

Gaelg

Ta tree aghtyn dy chowraghey y traa ry-heet 'sy Ghaelg.

Cummaghyn yn-filleydagh

Ta cummey yn-filleydagh y vreear jannoo ymmyd jeh'n jerrey -ee ayns breearyn reiltagh, agh ta cooishyn er lheh ayn.

• Kionnaghey → Kionnee eh feill.
• Cur → Ver ee shilley orroo.
• Goll → Hed ad dys yn chruinnaght.

Ta cummey yn-filleydagh obbalagh y vreear jannoo ymmyd jeh'n jerrey -ee ayns breearyn reiltagh, as ta boggaghys ec y toshiaght, agh ta cummaghyn er lheh ec kuse dy vreearyn neureiltagh. Ta'n meer obbalagh cha roish y vreear,

• Kionnaghey → Cha chionnee eh feill.
• Cur → Cha der ee shilley orroo.
• Goll → Cha jed ad dys yn chruinnaght.

Cummaghyn ym-loayrtagh

Ta cummaghyn ym-loayrtagh ry-heet 'sy Ghaelg jeant liorish jannoo ny ve, as keeall er lheh ec y daa. Ta cummaghyn jannoo cowraghey taghyrtyn, as ta cummaghyn ve cowraghey grooish immeeaght (ny vees goll er foast ec traa er lheh).

• Kionnaghey → Nee eh kionnaghey feill (mairagh).
• Cur → Nee ee cur shilley orroo (tra vees traa eck).
• Goll → Nee ad goll dys yn chruinnaght (Jemayrt).

• Kionnaghey → Bee eh kionnaghey feill (ec y traa shen).
• Cur → Bee ee cur shilley orroo (cha nel 'sy thie eck).
• Goll → Bee ad goll dys yn chruinnaght (myr shen, cha nod ad çheet da'n thie ayd).

Cummaghyn conastagh

Ta cummey conastagh jarrooagh ry-heet er lheh 'sy Ghaelg myrgeddin.

• She Breeshey vees çheet da'n chruinnaght.
• She Breeshey higgys da'n chruinnaght.
• Cha s'aym my faagys ad roish jinnair.
• Ta mee shickyr dy vees ad thie noght.

Cha nel cummey conastagh obbalagh ayn; ta'n cummey ry-heet cadjin ayn raad vees eh.

• She Breeshey nagh nee çheet da'n chruinnaght.
• Cha nee Breeshey nagh jig da'n chruinnaght.
• Ta fys aym nagh daagee ad roish jinnair.
• Ta mee shickyr nagh bee ad thie noght.

Ta ymmyd jeant jeu marish y cheilley.

• Beemayd jannoo turrys 'sy Rank tra vees oo arraghey thie.
• Bee'm tarroogh oie Jelune, agh nee Breeshey çheet da'n thie cloie mayrt.
• Nee'm çhellvaney tra ta mee shickyr dy bee ad thie. (ta ta bentyn rish barel ec y traa t'ayn)
• Nee'm çhellvaney tra vees ad thie.