She fillym eh Ten Canoes (Jeih Finneigyn), as eshyn mie er enney myr kied fillym lane jeant ayns çhengey ghooghyssagh ny h-Austrail (abbyrtyn Yolŋu Matha). Hie eh er stiurey ec Rolf de Heer as Peter Djigirr, as by Crusoe Kurddal eh yn ard-chloieder. Haink yn ennym ass coloayrtyssyn eddyr de Heer as David Gulpilil mychione caslys-soilshey jeh jeih finneigee puntal tessen y Churragh Arafura. Hie y chaslys-soilshey er nyannoo ec yn antrapoayllee Donald Thomson ayns 1936.[1][2]

Ten Canoes
Shaanrey scannane contoyrtys
Stiurit ec Rolf de Heer (en) Translate
Cloie-screeudeyr(yn) Rolf de Heer (en) Translate
David Gulpilil (en) Translate
Gientit ec Rolf de Heer (en) Translate
Preeu-aghteyryn David Gulpilil (en) Translate
Philip Gudthaykudthay (en) Translate
Insheyder(yn) David Gulpilil (en) Translate
Reagheyder Tania Nehme (en) Translate
Rheynneyder Palace Films and Cinemas (en) Translate
Netflix
Y chied skeaylley 29 Mean Souree 2006
Traa roie 92 vinnid
Çheer yn Austrail
Çhengey Yolŋu Matha
Baarle
Bushaid A$2,200,000
Çheet stiagh tiggadagh A$3,000,000

Giare-choontey reagh

Ta'n fillym soit 'sy Çheer Arnhem, 'syn eash roish daink ny sleih baney. Ta'n 'er caggee Dayindi (Jamie Gulpilil) shelg oohyn guiy lesh nuy fir elley. Ta sooill echey er ben saa e vraar shinney. Myr shen, ta'n braar echey ginsh skeeal da er ny shennayraghyn oc, foddey er-dy-henney, as fer elley as sooill echey er trass ven e vraar.

'Sy skeeal shen, ta tree mraane ec Ridjimiraril (Crusoe Kurrdal), as ta sooill ec y vraar er y trass. Laa ennagh, ta fer joarree cur lesh shilley er y chlein, agh cha nel ad dy hreishteil. Tammylt ny yei shen, ta nah ven Ridjimiraril skellal roish. Ta Ridjimiraril credjal dy ren y fer joarree geid ee, as laa ennagh, t'ad fakin y fer joarree reesht. Ta Ridjimiraril goll dy loayrt rish, agh ta corree çheet er as t'eh cur shleiy ny hrooid. Agh cha nee y fer joarree cheddin t'ayn, agh fer elley jeh'n chlein. Dys lhiettal caggey, ta'n leigh shassoo er oardagh cooilleeney, raad ta'n clein elley ceau shleiyghyn er Ridjimiraril as carrey jeh derrey ghoys fer jeu lhott. Ta Ridjimiraril goll er lhottey, agh t'eh tannaghtyn bio rish tammylt as roshtyn y camp. Erreish da geddyn baase, tra t'ad jannoo shirveishyn ny merriu, ta'n nah ven çheet erash. She clein joarree elley gheid ee, as chochionnee ee foddey ersooyl, as ga dy scap ee, v'eh urree shooyl tessen y çheer rish imbagh dy roshtyn thie. Nish ta'n braar saa, Yeeralparil, goll dy vio lesh mraane e vraar marroo, rere cliaghtey y chlein; agh t'eh er goaill kiarail jeh'n tree jeh, cha nel y ven saa ynrican, as shen cooish elley na ny v'eh yeearree.

Ta'n skeeal mooie, bentyn rish Dayindi, doo as bane, agh ta skeeal ny shennayraghyn lane daahit. T'ad loayrt abbyrtyn Yolŋu Matha, lesh fo-heidylyn, as ta'n insheyder loayrt Baarle.

Cloiederyn as skimmee reagh

Ta Crusoe Kurddal ass Maningrida as ta Gunwinggu echey. Ta ny cloiederyn elley ass Ramingining as t'ad loayrt abbyryn 'sy phossan Yolŋu Matha.

Skimmee reagh

Shoh cloiederyn s'ardjey yn 'illym.

  • Crusoe Kurddal – Ridjimiraril
  • Jamie Gulpilil – Dayindi/Yeeralparil
  • Richard Birrinbirrin – Birrinbirrin
  • Peter Minygululu – Minygululu
  • Frances Djulibing – Nowalingu
  • David Gulpilil – Insheyder
  • Sonia Djarrabalminym – Banalandju
  • Cassandra Malangarri Baker – Munandjarra
  • Philip Gudthaykudthay – Druaight
  • Peter Djigirr – Finneigagh/Surransagh/Fer Caggee
  • Michael Dawu – Finneigagh/Fer Joarree
  • Bobby Bunungurr – Finneigagh/Naim
  • Johnny Buniyira – Finneigagh/Fer Caggee
  • Gil Birmingham – Finneigagh/Fer Caggee
  • Steven Wilinydjanu Maliburr – Finneigagh/Fer Caggee

Aundyryn reagh

Chosnee Ten Canoes aundyr Un Certain Regard ec y Cannes Film Festival 2006.[3] Hie eh er enmys da shiaght aundyryn yn Australian Film Institute, as chosnee eh shey jeu: Fillym Share (Julie Ryan & Rolf de Heer er son stiureydys), Stiureyder Share (Rolf de Heer & Peter Djigirr), Script Noa Share - (Rolf de Heer), Scannaneaght Hare (Ian Jones), Reagheydys Share (Tania Nehme) as Sheean Share (James Currie, Tom Heuzenroeder, Michael Bakaloff & Rory McGregor). Chosnee eh tree aundyryn jeh Film Critics Circle of Australia: Fillym Share, Reagheydys Share (Tania Nehme) as Scannaneaght Hare (Ian Jones).

Ta'n fillym goaill stiagh claare beg feer-skeealagh er taghyrtyn yn obbyr fillym, The Balanda and the Bark Canoes ("y Fer Bane as ny Finneigyn Roostey"). Chosnee eshyn aundyr Claare Beg Feer-Skeealagh Share ny h-Austrail da de Heer, Tania Nehme as Molly Reynolds. T'eh bentyn rish eddyr-obbraghey ny cultooryn ayns obbyr fillym, eiyrtys coryssyn clein er yn obbyr, as streeuyn sthie ny sleih bun-dooghyssagh eddyr eiraght, tradishoon as bea jeianagh.

Ayns Mee Houney 2006, reih ad Ten Canoes myr skeeal oikoil ny h-Austrail 'sy rheynn Fillym Çhengey Joarree Share da ny Academy Awards ayns 2007.

Ren de Heer jiooldey yn eie dy vel eh ny stiureyder bane jannoo skeeal bun-dooghyssagh: "Ta sleih gra, c'red ta fo ny stiureyder bane jannoo skeeal bun-dooghyssagh? T'ad ginsh y skeeal son y chooid smoo, as ta mee my haase daue shen y yannoo."[4]

Jeeagh er reagh

  • Atanarjuat, fillym Canadagh 2001 ayns Inuktitut bentyn rish feayn-skeeal ny shennayraghyn er ead eddyr braaraghyn.

Imraaghyn reagh

  1. Thomsom, Donald (2006 (aachlou)). ayns Nicolas Peterson: Donald Thomson in Arnhem Land (Baarle). Melbourne: Miegunyah Press. ISBN 052285205.
  2. Joel Gibson (2007-04-08). "Reclaiming the past can be personal" (Baarle): 2. Feddynit er 2010-09-18. 
  3. Festival de Cannes: Ten Canoes. festival-cannes.com. Feddynit er 2009-12-16.
  4. Michael Fitzgerald (2006-03-13). "Keeping Time with Rolf" (Baarle). Time. “People talk about, what is a white director doing making an indigenous story? They're telling the story, largely, and I'm the mechanism by which they can.” 

Kianglaghyn çheumooie reagh